Şifa Nezaket Özdemir Bircan(1959- )

Bursa'nın Kültür İnsanları

Nezaket Ö. Bircan'ın Dilimize Kazandırdığı Bir Bursa Kitabı

    
                                Kütüphaneci, araştırmacı.
               

   İskenderun doğumlu. İlk ve orta öğrenimimi İskenderun’da tamamladıktan sonra 1976 yılında Ankara Üniversitesi DTCF Kütüphanecilik bölümüne girdi. 1980 yılında Sema Göksel ve Emily Dean ödüllerini alarak birincilikle bitirdi. Profesyonel meslek hayatına 1981 yılında İskenderun İlçe Halk Kütüphanesi’nde başladı. 1989 yılında Ayvalık İlçe Halk Kütüphanesi’ne, 1993 yılında Bursa İl Halk Kütüphanesi'ne Müdür olarak atandı. 1997 yılında Bursa Büyükşehir Belediyesine naklen geçerek Bursa Büyükşehir Belediyesi Şehir Kütüphanesi ve Bursa Belgeliği’nin kurucu yöneticiliğini yaptı. Birçok ulusal ve uluslararası nitelikte bilimsel toplantıya katılarak bildiriler sundu. 2001 yılında öğretim görevlisi olarak Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümünde görev aldı. 2002 yılında emekli oldu. Emekli olduktan sonra Bursa ile ilgili araştırmalar ve “Kent Arşivciliği”nin kütüphanecilik mesleği içinde bir uzmanlık dalı olarak yerleşmesi için çalışmalar yapmaktadır. Kent tarihçiliği, kent bibliyografyacılığı, kent araştırmacılığı ve şehir belgeliklerinin kurulması ve yaygınlaştırılması konusunda çaba harcadı. Mesleki formasyonuna dayalı olarak danışmanlık ve Bursa üzerine yaptığı araştırmalara devam etmektedir.
    Değişik konulardaki ilk yazıları 1982 yılından itibaren Güney, Körfez ve Ayvalık Gazeteleri ile Günümüzde Kitaplar, Bakış ve Kemalist Ülkü dergilerinde yayınlandı. Mesleki çalışması “Değişik Edebiyatların Yazarlarına Göre Dewey Sınıflama Numaraları Dizini” 1988 yılında Kültür Bakanlığı tarafından yayınlandı. Bursa’ya yerleşmesi ile beraber araştırmalarını Bursa üzerinde yoğunlaştırdı.   1999 -2002 yılları arasında Bursa Defteri isimli dergide yayın kurulu üyeliği ve 2003 yılında yayın yönetmenliği yaptı.
    1998 yılında yayınlanan “Bursa Bibliyografyası” isimli çalışmasını 2007 yılında “Bursakaynakcasi.web.tr.” sitesinde sanal ortama taşıdı. Sitede bulunan veri tabanında Bursa hakkında yayınlanmış kitap, akademik yayın ve makale olmak üzere yaklaşık 9000 eserin bibliyografik kimliği bulunmaktadır. Kaynakça çalışması 2011 yılında Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından “Bursa Kaynakçası” ismiyle tekrar basıldı.

     
   Osmanlı aydınları tarafından yazılan ancak günümüz diline çevrilmemiş Bursa seyahatnameleri ile ilgilendi. 2007 yılında Ahmet Tevfik Bey’in “Hüdavendigar Vilayetinde Velosiped ile Bir Cevelan” isimli seyahatnamesini “Yüz Yıl Önce Bisikletle Bursa” ismiyle günümüz diline aktardı. Çalışma büyük ilgi gördü. Seyahatnamenin TRT tarafından belgeseli hazırlandı. 2009 yılından itibaren Bisiklet Federasyonu ve Nilüfer Belediyesi tarafından seyahatnamedeki güzergâhı takip eden “Bisikletle Yüz Yıllık Macera” isimli bisiklet turu düzenlenmeye başladı. Günümüz diline uyarladığı diğer seyahatnameler, Ömer Subhi Bey’in Bursa Seyahati, 1896 Baharında Bursa ile Bursa ve Civarı; Resimli Gezi Rehberi isimli kitaplardır. 2007 yılında turistik formatta “Bursa Kent Rehberi” çalışması Türkçe ve İngilizce olarak yayınlandı. Halen değişik dergilerde Bursa hakkında makaleler yazmakta ve editörlük yapmaktadır. Özgün konulu Bursa kitapları, Çekirge Köşkleri 2008, Cumhuriyet Çocuklarının Diliyle Bursa’nın Anısal Tarihi 2009, Fotoğraftan Önce Bursa; Gravürler – Minyatürler 2012 yılında yayınlandı.

     
 Nezaket Hanımın 4-9 Ekim 2021 tarihlerindeki sergisinin sunumu