C.H.P. İl Sekreteri ve Bursa Dağ Sporları Kulübü Başkanı B. Saim Altıok'un 1937'de Bursa Halkevi'nde verdiği konferans

        Çağlar devrildikçe ve insan yığınları daha kolektif bir yükselişe erdikçe; dağların azamet ve güzelliğini,onun her mevsim değişen rengini, içlerinde doğan yücelmek duygularına ölçü olarak kullanmışlardır.

        Mesela, ilk insanların ilahların oturma yeri olarak yüksek dağların en yüksek noktasını tanıması, daha sonraları ölülerini yüksek yerlere çıkarmak, onlara oralarda mevki ayırmak ve Tanrıya daha çok yakın bulunmak veya bulundurmak itiyadı bize bir örnek verir. Bugün bile Amerika’nın Peru’sunda ve And dağlarında bu itikatlara bağlı insanların yüksek ve mağrur başlarında hala ateşler yaktıkları tepeler vardır.Şurasını işaret etmeği faydalı buluyorum ki, eski insanların dağa bağlılıkları bugünkü beşeriyet gelişmesinde “spor denilen“ yeni bir din ile “insan ve dağ“ münasebetini devam ettiriyor. Şu kadar bir farkla ki,eski insan ona daha çok hayalinde ve iç duygusunda kıymet veriyordu. Yeni insan ise tamamen fiziki bir hareketle ona yaz, kış ayağının altında hırpalarcasına hakim oluyor. Himalaya’nın Everest tepesine çıkma yolundaki atılışlar buna açık ve canlı bir örneğidir.

        İnsanlığın karanlık ve orta çağlarında dağlar ve onların yüksek başları dünyayı halkettiğine inanılan İlahların, Tanrıların oturma yerleri sayılmıştır. Bu itikada göre bunlar "Olimp" adını almışlardır. Fakat her dağ Olimp olamamıştır.

        Mevcut vesikalara göre bir ve birden fazla Tanrının oturmasına mahsus olarak dünyada altı Olimp sayılmaktadır.

        Bunlar da “Küçük Asya’da Anadolu’da İda, Truva Harabelerini örten Kaz dağı”, “Bitinya’da Tin Olimpi-Uludağ”,“Kilikya’da Adana bölgesi Toros Olimpi”, Doğu Akdenizde “Seselos ve Trados” Olimpleridir.

        Beşeri itikatların ilk çağlarında Tanrılar Büyük Asya’da otururlardı. Sonraları göçler, medeniyet akışları, büyük akınlar gibi hadiselere eklenerek onlar da Avrupa’ya geçerek Tesalya Olimpi’nde yer tutmuşlardır. Mitoloji planına göre Uludağ şöhret itibariyle birinci gelmektedir. “Homer” epopelerinde bunları İlyada ve Odise ile dile getirmiştir.Yunan medeniyetince Yunan’lılara ve Tesalya Olimpi’ne izafe edilen bu duyumları Uludağ Olimpi’ne bir benzeyiş sayabiliriz.

        Zira tek bir Olimp’in Avrupada, diğer beş Olimp’in Doğu Akdeniz’de ve Ege Bölgesi’nde yer tutuşu da tarihi hakikatler yönünden bizim için vesikadır. Çünkü, Asya’nın derinliklerinde yer tutan Ana Medeniyette, denizlerin müessir olduğu diğer medeniyetlerde dağ ve dağa bağlılık izlerini daima canlı ve taze olarak bulabiliriz.

       Bütün olimplerin zirveleri altında, mitolojiye göre birer “Alphé” vadisi vardır. Bir “Alfa” vadisi itikadı;ışığın karanlıkla, iyiliğin,kötülükle vuruşması inancıdır. Olimp’lerin Tanrı’ları, kötülükleri ve karanlığı daima bu vadilerin içinde boğmuştur. Altı Olimp’in de “Alfa”ları bugün kırık,dökük mağara parçalarını ve dodenleri belirten, zamanın tahribine uğrayan boşluklardan ibarettir ve bunlar insaniyetin boyunca fikri yükselişi naklederler.

        İnsanlık uzun zamanlar sonra her şeyi yapan ve her şeyi yapmayı salahiyetli bulunan tek mabut,tek tanrı tanımıştır. Tarih buna bugünkü dünya hayatının tek dayanağı ve kudreti olan ışığa,güneşe izafetle “Zevs” demiştir.

        “Zevs”, parıldayan hayat demektir.Dağ mitolojileri ister Alpli, ister Egeli olsun “Zevs” daima beşeriyetin müşterek malı olarak kalmış ve bu sembol Türk medeniyetinde “İtalya-Roma” bölgesinde yer tutan Asyalı “Etrüsk veya Türüks” lerde “Diana” adıyla kadına yer vererek tecelli etmiş ve medeni yükselişe, olgunluğa bir örnek bağışlamıştır. Hatta islami mitolojide Peygamber İlyasa, Süleymana ve müminlerden Selmanıfarisiye izafe edilen pek çok dağ esatiri vardır.

        İşte arkadaşlar, beşeriyetin ömrü boyunca müessir bütün olimpler mitolojisinde bizim dağımız ”Uludağ” da bu suretle tesirli tarihsel bir dağdır.   

        Ceddimiz Büyük Asyalıların batıya doğru bütün akınlarında kuş uçmaz, kervan geçmez, geçitsiz ve yolsuz bir çok yüksek dağı aştıkları tarihi bir hakikattir.Bu suretle, Türk soyunun ve elbet ki Türk gençliğinin kanında; orman, deniz ve dağ sevgisi, yurtseverlik halinde ifade edilen bir kıymettir.

        Bugünkü dağ sporları da, ruhumuzda yer tutan tabiat severliğin ve tabiatla savaşmanın, onu yenmenin toplu bir tecellisidir.

        Edebiyatımıza giren Uludağ hakkında bir Yörük Halk şairi de

        “Ey kahpe Keşiş, suyuna azık

         taşına çarık yetiştiremedim”

diyerek onu tarif etmiştir.

        Yine Kanuni Sultan Süleyman zamanında yaşayan Bursalı Lamiî Çelebi'nin Uludağ’ı tasvir eden bir kaç satırını okuyarak sözüme son veriyorum:

        “Ne dağ; başı zuhal yıldızına değmiş, taşı ayın kadehini kırmıştır.

        Yer yüzünde direksiz bir çarhtır ve semada donmuş bir dumandır.

        Etrafı dokuz kat gök gibidir. Bu dağın kürresinin merkezi iki cihan büyüklüğündedir.

        Bu sağlam durumu ile bu yüksek dağ, çarhın yüzüğüne taş olmaya layıktır.

        Sellerinin önünden uçan taş parçaları bin tane hisara burç olur.

        Semalarında görünen sabah eserleri kar değildir.

        Zaman, semanın dişlerine törpü vurmuştur. Ve bu kırıntılar böyle dağ gibi yığılmıştır.

        Zirveleri arşla beraberdir. Gece, gündüz yüzü parlak bir sabahdır.

        Havadaki bela bulutları, yere inmiş kaza kılıcı gibidir. Çile çekenler gibi gözleri yaş doludur. Ve acısına katlanarak bağrına taş basmıştır.

        Elbisesi yeşil ve tavrı evliya tavrı gibidir. Daima niyaz içindedir. Başı çıplak yüzü topraktır.

        Bu dağ zebercettendir. Yüzü ve alnı açıktır.

        Seher vakti erken kalkanlar orada ibretli bir güneş doğmasını görürler.

        İnsanlar orada baştan başa dehri seyrederek zirvelere yükseldikçe hayran olur.

        O yerin tasvirini kim yapabilir?

        Çünkü, rüzgarı ruhulkudüstür. Tıpkı Tanrının Meryem'e nefyettiği ruh gibidir.

        Dağın eteğini kuvvetlice tutan gönüllerden dünya arzusu çıkar. Gönülller Tanrıyı anar. 

        Ve her çeşmesi güneşi nemsiz okur".