| İFFET MEGREL'İN ANILARI |
|
Söyleşiye katılanlar: Gülöeren Büyükçakmak(G), İffet Megrel(İ), Murat Dursunoğlu(M), Alper Can(A) 27 Kasım 2025, Burgaz A: İffet Hanım, ailenizden, Bursa’ya gelişinizde bahseder misiniz. İ: Babam 1954’te Erzurum Askeri Hastanesi’nden Bursa’ya tayin oldu, radyoloji uzmanı askeri hekimdi. Röntgen mütehassısı olduğu için radyasyona maruz kalıyor, o yüzden deniz kenarında bir yer arıyorduk. Burgaz'ı gezerken Sabahattin Köksal’ın tesisini, Köksal Motel'i gördük. Henüz binaları yapılmamıştı. Sabahattin bey tesisin yanındaki arsaları da satıyordu. Babam da burasını aldı. A: Bursa’da eviniz neredeydi? İ: Altıparmak’ta oturuyorduk. Şimdi Garanti Bankası’nın olduğu yerde. Eski, ahşap bir evdi. Burgaz’da bu arsayı aldıktan sonra babam kalfalar buldu. Amerikan mecmualarından bu evin tipini bulmuş, ona göre yaptırdı. 1956’da içine girdik. A: Kalfalar yaptı yani, mühendis, mimar yok? İ: Yok, yok. Kalfalar yaptı ama sağlam bir ev oldu. Bizden sonra Köksal Motel’in binaları yapıldı. Derken yavaş yavaş yerleşenler oldu. Mehmet Gülez vardı, Murat Gülez’in babası. A: Kamil Koç'un damadı? İ: Evet. Mehmet Bey mimardı. O da benzer ev yaptı. Onunkine yakın Doğum Hastalıkları uzmanı Dr. Orhan Bey'in evi vardı. Ona yakın Dr. Ekrem Korukoğlu'nun evi, ve yanında, Ada Palas otelinin sahibi Selahattin Sezencan'ın evi vardı. Şu fotoğraf Selahattin Bey'in balkonondu çekilmiştir:  Selahattin Sezencan'ın balkonu- Burgaz Sağdan: Leman Yağlıkçıoğlu, Türkan İrtiş, Gülören Büyükçakmak, Azize Hanım, Dr. Orhan Bey, İrfan Ergüç (ayakta), Mehmet Ali Büyükçakmak, Selahattin Sezencan (elinde bardak var), İffet Megrel (ayakta), Mehmet Karabacak (kepli), Kebuter Sezencan (siyah saçlı), Beyhan Karabacak (en solda), Metin Yağlıkçıoğlu (ortada), öndeki çocuklar Arzu ve Aslı Yağlıkçıoğlu, başı yana dönük erkek çocuk Mete Megrel, daha arkadaki çocuk Hande Megrel. Anne, burası yapılırken mimar yoktu değil mi? G: Vardı. Turgut adında. Otuz sekizinci gün her şey bitti ama cam bulunamadığı için camlar takılamadı. Camlara yorgan, kilim gibi şeyler gerdik. Bir hafta o şekilde içinde yattık. Camların takılmasından bir gün önce hırsız girdi. Ama çok severdik burayı. Çelikpalas’ta düğüne giderdik. Düğün gece birde biter. O saatten sonra biz buraya geri dönerdik.Üstelik o zaman yeni yol yoktu, eski, içteki yoldan gelirdik. İ: Buradaki evlerin hepsi müstakil evlerdi. Hemen yanımızda yine iki katlı bir ev var, Demirci Bilal Bey’indi.  Demirci Bilal Bey'in evi Yanımızda da İhsan Çizakça’nın evi vardı. Çok özel bir evdi o. Ortasından kavak çıkan ev. Yıkıldı, apartman yapıldı yerine.  Süheyla-İhsan Çizakça'nın Burgaz'daki yazlığı (Kaynak: Süheyla Çizakça'nın Anıları-Bir Ömür ki, s. 54) Yine yanımızda Osman Ege’nin evi vardı, otobüsçü. Onun yanında Şekercioğulları’nın evi vardı. Yerine Korhan Durusoy apartman yaptı. Kız Lisesi İngilizce öğretmenlerinden İhya Hanım’ın evi vardı, daha ötede. Müteahit Metin Belen onun yeğeni olur. İhya Hanım evini Çocuk Esirgeme Kurumu’na bağışladı. Bir süre kullanıldı, sonra bakımsız kaldı ve çöktü. Onun yanındaki ev, Dr. Kaya Ali Üstünberk’indi. Onunki de iki katlı bir evdi. A: İlk yapılanların yıkılıp apartman olmaları hangi dönemde oldu? İ: 80’lere doğru. Bayağı rant oluştu. Mesela bize % 70 verdiler ama biz razı gelmedik. Bir ara bu bölge için kentsel dönüşüm lafları vardı. Köksal Motel’in olduğu yer tescilli, orayı ellemiyorlar. Bizimki ve diğerleri yıkılacak gibi söyleniyordu. A: Bu tarafta bir kiremit fabrikası mı vardı? İ: Evet, Onun yerine Sayılgan sitesi yapıldı. Diniz’lerin evi vardı, Talat Diniz’in. A: Bir dönem de çadır kampları mı moda oldu buralarda? İ: Kiremit iskelesinin orada çadır kampı vardı. Şekercioğlu evinin yan tarafında da vardı. Bir kamp da, maden iskelesi denen yerde vardı. G: Bir tek Köksal Motel vardı burada. Köye kadar hiçbir şey yoktu. İ: Faytonlar vardı. M: Saatçi Nurettin’i söyledin mi? Nurettin Öğünç? İ: Evet Nurettin Bey'in evi vardı. Balkonunda kocaman bir saat vardı. Onun yanında eski kabzımal Hasan Dinç’in evi vardı. A: Buralarda eğlence için, yemek yemek için nereler vardı? İ: 2000’de torunum doğdu, kızım Hande ve eşi İlker geldiler buraya. İlker, ben dışarı gidip yiyecek bir şeyler alayım, dedi. Dolaştı dolaştı ama bulamadı, 2000 yılında bile yiyecek alacak yoktu. Buranın en canlı hayatı Köksal Motel yıllarıdır. Mahmut Hoca tenis kulübünü, kafeyi ve diskoyu işletirdi. Küçük motel evleri vardı, havuzu vardı. Akşamları herkes giyinir süslenir, oraya giderdi. M: Eski Zağra neresi? Mehmet Ali Büyükçakmak’ın tıp yıllığında memleketi olarak yazıyor. İ: Bulgaristan’da. Babam 1 yaşındayken Türkiye’ye gelmiş, 1913’te. 
Askeri hekim Mehmet Ali Büyükçakmak ve eşi Gülderen Büyükçakmak 1969 eylülünde Libya kralı Türkiye’ye gelmişti, tedavi olmaya. Bursa Askeri Hastane’de fizik tedavi oluyor, Çelikpalas’ta kalıyordu. Bir gün demiş ki eşime, sizin yazlığına geleyim bir gün, hatta malikhane diyormuş. Yaz sonuydu, bir baktık ki karayolları burada çalışıyor. Ne yapıyorsunuz dedik, kral geliyormuş, dediler. Hakikaten kısa süre sonra geldi, İdris el Senusi. Türkiye’deyken Kaddafi darbe yapıp onu indirdi. Ülkesine dönemedi, Yunanistan’a gitti.  Libya kralı İdris el Senusi'nin konakladığı bu bina günümüzde Güzelylalı sahilindeki tek katlı tek bina. 1972’de ikizlerim Hande ve Mete doğduğunda her yerde telefon yoktu. Belirli, tek tek yerlerde vardı. Köksallarda mesela. Bir de 1967 doğumlu oğlum var, Tansuğ. M: Hatta elektrik bile yoktu. Motel Köksal’a jeneratör geldiğinde olay olmuştu. Bir tek orada elektrik vardı, o da gece 12’de kapatılıyordu. G: Önceden Altıparmak’ta oturuyorduk. Eşimin şark görevi bitince yine Bursa'ya döndük. İ: Ben 49 doğumluyum, 53-54 yılında Bursa’ya geldik. Bu bizim Altıparmak’taki eski evimiz. Garanti Bankası’nın bitişiği. (fotoğraf gösteriyor)  İffet Hanımların ilk evi -(Altıparmak, Stad İşhanı bitişiği) Sonradan Yazıcıoğlu Sineması karşısında, Burç Sineması bitişiğinde Çakmak Apartmanını yaptık. A: Duruyor mu Çakmak Apartmanı? İ: Duruyor. Sonradan o binayı sattık. M: Mehmet Ali paşa uzmanlığını nerede yaptı? G: Gülhane’de. Biz 1948’de evlendik, evlenmeden önce uzmanlık yapmıştı. İ: Babam 1967’de Ankara’ya tayin oldu… Ömer Esmer de burada yakın bir yerde (Burgaz’da) ev yapmıştı kendine.
En sağda Gülderen Hanım (1932-), Hande Megrel, Alper Can, İffet Megrel, Murat Dursunoğlu, Saruhan Megrel |
