|
|
İnegöl, 1885 yılına kadar Hüdavendigar (Bursa)’a bağlı olan dokuz
ilçe merkezinden biriydi. Bu tarihte liva (il) haline getirilen Hüdavendigar
Vilayetine bağlı Ertuğrul adı verilen Bilecik’e bağlanmıştır. İnegöl tarihi
boyunca her zaman ilçe merkezi olup, hiçbir zaman köy veya bucak statüsüne
inmemiştir. 1926 yılından itibaren ise tamamen Bursa iline bağlanmıştır.
Hüdavendigar Vilayeti Salnamesine göre Hicri:1287 Miladi: 1870
tarihli kayda
göre İnegöl’de ilk belediye teşkilatının bu tarihte kurulduğu görülmektedir.
Belediye Reisi Sadıkzade Süleyman Ağa
Seçilen Meclis Üyeleri (Azalar):
Kaşıkçızade Ahmed Ağa
Hacı İbrahimzade Ahmed Ağa
Hacı Ali Ağa
Hacı
Hüseyinzade Ahmed Ağa Hacı Makar Ağa
Katib Mehmed Efendi
1927 yılı Hüdavendigar Vilayeti Salnamesinde, İnegöl Belediyesi başlıklı
yazıda belediyenin kuruluş tarihi konusunda yeni bir bilgi karşımıza çıkmıştır.
Bu kayıtta aynen şöyle yazmaktadır; “Belediye, hicri 1280 (1863-64) tarihinde
tesis edilmiştir. Tarih-i tesisinden 1300 (1882-83) tarihine kadar çarşı
üzerinde bir mahalde iken sözü edilen tarihte yapılan daireye nakledilmiştir;
bu belediye binası, belediyenin taht-ı tasarrufundadır. Yeniden mükemmel bir
belediye dairesi inşası da mutasavverdir (ileride yapılması düşünülmekte).”
Bu bilgi ışığında kurum ve kuruluşlar ile gerekli yazışmalar yapılarak
belediyenin kuruluş tarihinin tescili konusunda çalışmalarımız sürmektedir.
Kurulduğu dönemde 15 yıl kadar çarşı içindeki bir binada hizmet veren
belediye, daha sonra 1884 yılında satın alınan tek katlı bir binaya taşınmıştır.
Bu binanın da yetersiz kalması üzerine 1927 yılına kadar otel olarak kullanılan
ve bugün Kent Müzesi olarak düzenlenen bina satın alınarak, 1988 yılına kadar
61 yıl süreyle bu binada hizmet vermiştir.
İnegöl Belediye Başkanları:
1 – Sadıkzade Süleyman Ağa (1870 -79 / 1883-88 /
1899-1901)
-İlk Belediye Başkanı
-Kapalı Çarşı’nın yaptırılması
Halk
arasında Kapalıçarşı olarak bilinen bedestenin kuzey iç duvarında iki
kitabesi vardır. Birinci kitabede yapının adının Belediye Çarşısı olduğu, ikinci
kitabede ise yapının hicri 1305 (miladi:1887-88) tarihinde
belediye reisi
Sadıkzade Süleyman Ağa tarafından yaptırıldığı yazılıdır. Doğu-batı yönünde
47.50 x 10.80 m. boyutlarında dikdörtgen planlı bedestenin farklı cephelerde üç
kapısı bulunmaktadır. 2011 yılında restore
edilmiştir.
2 - Hacı Ahmet Efendi (1879 – 1881)
3 - Hacı Ethem Oğlu
Halil Ağa (1881- 1883)
4 - Hacı Veli Ağazade Ahmet Efendi (1888 – 1899)
5
- Kadıyoran Osman Ağa (1900-1901)
6 - Sofyalı Osman Bey (1901-1908 /
1917-1920) -Hastane (Memleket Hastanesi) Binasının İnşası
İnegöl’ün tam
donanımlı ilk hastanesinin temeli, 1903 yılında dönemin
Belediye Başkanı
Osman Bey öncülüğünde atılmıştır. 1904 yılında Memleket
Hastanesi adıyla
hizmet vermeye başlamıştır. Sonradan Devlet Hastanesi adını
alacak 25 yataklı
bu yapı, uzun yıllar kentin tek sağlık kuruluşu olarak varlığını
sürdürmüştür. 1960’lara gelindiğinde artan nüfus ve gelişen sağlık teknolojileri
nedeniyle yetersiz kalan bu hastanenin yerine 1965 yılında 50 yataklı yeni bir
hastane yapılmıştır
7 – Bezzaz Yusuf Efendi (1908 – 1909)
8- Debbağ
Hacı Mehmed Efendi (1909 – 1909)
9 -Hocazade Hüseyin Efendi (1909 – 1910)
10 – Pazarcıklı İbrahim Efendi (1910 – 1911)
11– Demircizade Ali Rıza Efendi
(1912 -1914 / 1929 – 1930)
12 – Hilmi Bey (1914 -1916)
13 – Bosnalı Ahmet
Bey (1916 -1917) 14 – Laz İsmail Efendi (1920 -1922)
15 – Hacı Emin Efendi
(1922 – 1924) 16 – Pazarcıklı Ahmed Hamdi Bey (1924 – 1929)
-Belediye
Binasının 1927 yılında (şu anki kent müzesinin yer aldığı binaya)
taşınması
17 – Ali Raşit ERALP (1930 -1934)
18– Sabri DEMİRCİOĞLU (1934 -1935 / 1942 –
1948) -İnegöl’e elektriğin getirilmesi ve Elektrik Santralinin kapasitesinin
artırılarak, eski Kültür Sarayı binasının olduğu yere taşınması
19 – Nuri
DOĞRUL (1935 -1942 / 1950 -1955)
-1950 yılında Mesudiye’nin mahalle
sınırlarına dahil edilmesi
-Eski Hükümet Binası
-Oylat Kaplıcalarının
işletilmesi için ruhsat alınması
20 – Ali Rıza SAKARYA (1948 -1950)
-Hal
Binası’nın yapılması(Atatürk Bulvarı’ndaki)
-Cerrah Elektrik Santrali
İnegöl’ün ilk hidroelektrik santrali 1950 yılında Cerrah’ta faaliyete geçmiştir.
21 – Kemal ÖZKAN (1955 -1957 / 1959 -1960)
-İnegöl Mehter Takımının kurulması
1959 yılında dönemin İnegöl Belediye Başkanı Kemal Özkan’ın öncülüğünde
kurulmuş, Türkiye’nin ilk sivil mehteri olma özelliğine sahip İnegöl Mehteri,
zamanla dernekleşmiştir. Günümüzde Avrupa’dan Amerika’ya, dünyanın dört
bir
yanında hem İnegöl’ü hem de ülkemizi kültürel açıdan başarıyla temsil
etmektedir. -İbtidai olan kanalizasyon sisteminin düzenli hale getirilmesi
22 – Mehmet ÇIRACI (1957 -1959)
-Ankara Yolunun Açılması (Nuri Doğrul
Caddesi)
23 – Kenan ÖZASLAN / Ali İhsan GÜNALP (1960 -1963 Atama)
24 –
Abdullah AKDOĞAN / Erçetin YORGANCIOĞLU
(1960 - 1963 Atama)
25– Enver
YILDIRAN / İskender SALT (1960 -1963 Atama)
26 – Ahmet AKYOLLU (1963 -1977)
-Küçük Sanayi(Mobilya) Bölgesinin parselizasyonu ve altyapısının yapılması
1965–67 yıllarında dönemin İnegöl Belediye Başkanı Ahmet Akyollu Küçük
Sanayi
Bölgesinin parselizasyonunu ve alt yapısını yaparak üreticileri teşvik
eden
bir ortam hazırladı.
27 – Refik TABAKOĞLU (1977 - 1980)
-İBEFTAŞ’ın
kurulması Halk ekmek üretimini daha önce yapan İBEFTAŞ, İnegöl Belediyesi’nin
iştiraki ve öncülüğü ile 27 Aralık 1979 yılında kurulmuş bir şirkettir.
İnegöl Halk Ekmek Fabrikası İnegöl Belediyesinin bünyesinde faaliyetlerini
sürdürürken 2011 yılında gerçekleştirilen özelleştirme ile modern bir tesise
kavuştu. Son teknoloji ile donatılan bu işletmede el değmeden gayet hijyenik
bir ortamda kaliteli ekmekler üretiliyor.
28 – Rafiz KARATAŞ (1980 -1984
Atama) 29 – Muhittin TANOĞLU (1984 -1989)
-Ahmet Akyollu Caddesi
-Eski
Otogar’ın İnşaası
30 – Cemal ARIK (1989 -1994)
-Adnan Menderes Bulvarı
-Alanyurt’taki Eski Çöp Toplama Merkezi
31 – Hikmet ŞAHİN (1994 -2004)
-Kültürpark Alanı
-Modef Fuar Alanı
Kaynak: Uluslararası İnegöl Sempozyumu (14-16 EKİM 2016)
Bildiriler Kitabı, sayfa 3-23 |