Coğrafik Özellikler

    Bursa’nın yüzölçümü 10.819 km kare, rakımı 155m.'dir. Güneydeki toprakları Ege bölgesi sınırları içine girer. İznik gölünün güneyinde Gemiç Dağı da denen Katırlı Dağı (1283 m) ve Avdan Dağı yer alır. Ovanın güneyinde 2543 m ye ulaşan Uludağ yer alır.

Bursa'nın Ovaları

     Bursa il sınırları içinde çok büyük ve verimli ovalar vardır. Bunların en önemlisi Uludağ’ın kuzeybatı eteklerinde uzanan Bursa ovasıdır. Mustafakemalpaşa, Karacabey, Orhangazi, Yenişehir, İnegöl, İznik ovaları da ilin önemli ovalarıdır.

    İlin başlıca akarsuyu Emet ve Orhaneli çaylarının birleşmesiyle oluşarak Ulubat Gölü'ne dökülen Kirmastı Suyu'dur. Mustafakemalpaşa Ovası'na can veren bu akarsuya Mustafakemalpaşa Çayı da denir. Bursa Ovasını sulayan Nilüfer Çayı ise Susurluk Çayı'na katılır. Uludağ’dan kaynaklanan Göksu doğuda Yenişehir Ovası'nı sulayarak Sakarya Irmağı'na katılır. Bursa göl açısından da zengindir. Başlıca doğal göller Ulubat Gölü(134 km²) ile kuzeydoğu bölgesinde yer alan ve Marmara Bölgesinin en büyük gölü olan İznik Gölü’dür (298 km²). Ayrıca Susurluk Çayı deltasında Arapçiftliği ve Dalyan gölleri vardır. Yapay göller ise Demirtaş, Doğancı, Gölbaşı, Kayapa ve Hasanağa baraj gölleridir.

                                        Karacabey Longoz ormanları

   Bursa'nın Çağlayanları

Saitabat Şelalesi: Kestel'in güneyinde, Derekızık Köyü'ne 3 km. uzaklıktadır.

Suuçtu Şelalesi: Mustafakemalpaşa ilçesine 18 km. uzaklıktadır, 38m. yükseklikten dökülür.

Aras Şelalesi: Kent merkezinin 30 km. güneyinde kalan Soğukpınar Köyü'ne 5 km. uzaklıktadır.

                                                           İklim    

    Marmara ve Ege bölgeleri arasında bir geçiş alanında yer alan Bursa’nın iklimi karmaşık bir yapı gösterir. Kuzey kesiminde Akdeniz ikliminin Marmara kıyılarına özgü tipi etkili olurken güney ve iç kesimlerinde İçbatı Anadolu’nun karasal iklimi görülür. En düşük hava sıcaklığı Gemlik ve Mudanya’da -10 derecenin altına düşmezken Bursa’da -25 dereceyi bulur. Bunun nedeni Uludağ gibi bir yükseltinin Bursa’nın hemen yanı başında yer almasıdır.Yerin karla kaplı olduğu ortalama  süre Uludağ’da 6 ay, Bursa’da  10 gün,  Gemlik ve Mudanya’da bir haftadan azdır. 

                                                     Bitki Örtüsü                                         

     Bursa doğal bitki örtüsü açısından zengin bir ildir. İl alanının yaklaşık %40 ı  ormanlarla kaplıdır. Ormanların büyük ölçüde tahrip edildiği güney kesimdeki  platolarda bitki örtüsü genellikle step (bozkır) görünümündedir. Marmara kıyılarında makiler ve zeytinlikler egemendir. Alçaklardaki ormanlar daha çok gürgen, ıhlamur, kestane ve kızılağaçlardan oluşur. Daha yükseklerde kayın, meşe, göknar ve kara çam ormanları vardır. Uludağ’da 1600 m.'den daha yüksek kesimlerde saf Uludağ göknarı ormanları yer alır.

                                                    Yabani Yaşam

   Orman ve sulak alan açısından zengin olan ilde yabanıl yaşam bir hayli canlıdır. Şimdiye kadar yapılan çeşitli araştırmalar sonucunda bu bölge'de 50'ye yakın kuş, 10 kurbağa (kuyruklu ve kuyruksuz) 3 kaplumbağa, 11 kertenkele, 11 yılan, 43 kelebek  türünün yaşadığı tesbit edilmiştir. Varlığı bilinen başlıca memeliler ayı, dağ keçisi, gelincik, geyik, karaca,  kunduz, porsuk, sansar, sincap ve yaban domuzudur. Dünya ve Türkiye için önemli kelebeklerden biri olan Parnassis Apollo bu bölgede sadece  Uludağ'ın 2200 m. den sonraki yüksekliklerde yaşar. Aşırı yakalanma sonucunda nesli tükenmekte olan hayvanlarımızdan biridir. Apollon kelebeği yılda yalnızca birkaç gün görülebilir. Geyikgillerden olan Cervus elaphus maral'ın da neslini korumak amacıyla, bu bölgede bir  üretme istasyonu kurulmuştur. İlk bulunduğu yer Uludağ olan Rana macrocnemis, (Uludağ kurbağası) da bu bölgenin tipik  kurbağaları arasında yer alır. On bir yılan türünden ikisi Engerikgillerden olup Vipera ammodytes ve Vipera xathina türleridir. Bu yılanlar arasında iki de yarı zehirli yılan türü bulunmaktadır. Bunlar da Malpolon monspessulanus ve Telescapus fallax'dır. Günümüzde seracılıkta ve bitkilerin döllendirilmesinde kullanılan Bombus arıları da, Bursa'nın biyolojik zenginliklerinde birisidir. Bu bölgede 13 Bombus türünün varlığı tesbit edilmiştir. Göllerin yanı sıra Susurluk çayı deltası ve Uludağ kuşlar açısından önemli üreme alanlarıdır. Bu alanlarda rastlanan türlerden başlıcaları ağaçkakan, akbaba, angıt, balaban, balıkçıl, batağan, baykuş, çakır balı bülbülü, doğan, kartal, kırlangıç, kocagöz, pakta, pelikan, sumru, suna ve uzunbacaktır.

                                                                 Uluabat Gölü