Tayyare Sineması / Tayyare Kültür Merkezi

Bursa'nın Yapıları

Bursa'nın Mimarisi

 
            

    Mimar Arif Hikmet Koyunoğlu tarafından 1930 yılında tasarlanan Tayyare Cemiyeti Tiyatrosu, Tayyare Cemiyetinin (Türk Hava Kurumu) açtığı yarışmada birincilik kazanmıştır. Cumhuriyet Döneminde inşa edilen ilk modern konser ve tiyatro salonudur. Yapı, Bursa Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Bölge Kurulu tarafından 1986 yılında tescillenmiştir.

    1920’lerde Avrupa’da uygulanmaya başlayan uluslararası üslup, Türkiye’ye 1930’lu yıllarda simetriden kaçış, kübik kütle anlayışı, serbest planlama, geniş cam yüzeyler vb. karakteristik özelliklerden oluşan bir biçim anlayışı olarak yansımıştır. 1933 yılı sonrası hazırlanan kalkınma planları kapsamında yer alan Bursa kenti de gelişmeye ve değişmeye başlamış, Bauhaus, Bohemya Kübizmi ve Art Deco gibi uluslararası akımlar binalarda yaygın olarak benimsenmeye başlamıştır. Uluslararası üslubun bir temsili olan Tayyare Kültür Merkezi, ağırlıklı olarak Atatürk Caddesine bakan cephesinde  tasarlanmış kübik cumbalı pencereleri ile Bohemya Kübizmini anımsatmaktadır. Betonarme sistemde zemin+1 kat olarak inşa edilen yapı, 1934 yılında sinema ve tiyatro binası olarak kullanıma açılmıştır.

    Tayyare Cemiyeti Tiyatrosu, 1945 yılında Bursa Belediyesi tarafından satın alınmış ve kiraya verilerek Tayyare Sineması olarak bir süre hizmet vermiştir. 1953 yılında Uçak Sokak üzerindeki  kitleye birinci kat ilave edilmiştir. 1961-1962 yılında, binanın Atatürk Caddesi’ne bakan yüzüne ikinci kat eklenmiş, 1971-1972 yıllarında ise üçüncü kat eklenerek, Belediyenin bazı birimleri buraya yerleştirilmiş ve bina çok amaçlı kullanılmaya başlanmıştır. 1991 yılında hazırlanan ve kat ilavelerinin kaldırılarak, binanın ilk yapıldığı haline dönüştürülmesini öngören projesi, 1992-1995 yılları arasında tamamlanmıştır.

    Günümüzde, Kültür Merkezi olarak kullanılan yapıda, 718 izleyici kapasiteli bir konser/ tiyatro salonu, 100 kişilik toplantı salonu, 3 sergi salonu ve fuayenin yanında, ışık, ses, projeksiyon  sistemlerinin olduğu mekanlar, aynı anda 3 simültane çeviri yapılabilen mekanlar ile büfe gibi ek birimler bulunmaktadır.

(Elif Acar Bilgin- Ceren Duman - Türkiye Mimarlığında Modernizmin Yerel Açılımları X (2014), Poster Sunuşları s. 18.

               

Bu sitenin son güncelleştirilme tarihi 16/10/23