Çeşmede Sıra Kimin?


Çeşme Kültürümüz

Bursa ve Kentleşme





 

 

   "Velhasıl Bursa sudan ibarettir"

    Evliya Çelebi'nin bu sözünü Bursa'yı tanıyan, seven herkes bilir. Kentimizin su kaynaklarının bolluğundan, çeşmelerinin güzelliğinden bahseden konuşmaların, yazıların en başında yer alır bu söz. Ancak gel gör ki kentimizi su ile özdeşleştiren, UNESCO'nun 2011 yılına adını verdiği Evliye Çelebi günümüz Bursasında bir çeşmeye adını verememiştir. Üstelik Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Beş Şehir adlı önemli eserinde şu satırların yer almasına rağmen bu böyledir: 

           Evliya Çelebi Bursa çeşmelerinden uzun uzadıya bahsettikten sonra sözü

           "Velhasıl Bursa sudan ibarettir" diyerek bitirir. Canım Evliya! Sade bu

           cümlen için benim hafızamda adın Bursa ile birleşiyor. Sen Bursa'nın 

           şiirini tadanların başında gelirsin ve bir gün senin ruhunu şad etmek

           istersek Bursa çeşmelerinden birine senin adını veririz ve sen onun

           ağzından bu güzel şehrin zaman içinde geçirdiği macerayı bize bir su

           damlası kadar saf  ruhunla nakledersin  (Beş Şehir, Dergâh Yay., s.101).

 

     (Biz doğulular böyleyiz, huyumuz kurusun. Tanpınar adına yarışma düzenleriz ama yazdıklarını çok ciddiye almayız. Evliya Çelebi'nin izlediği rotayı at üzerinde biz de gideriz ama seyahatnamesini okumayız. Neyse konu dışına çıkmayalım)  

      Evliya Çelebi adına Bursa'da bir çeşme yakın zamana kadar mevcuttu. Bu küçük çeşmeye Evliya'nın adını vermeyi kimin akıl ettiği meçhulse de böyle bir çeşme vardı:

                

     Büyükşehir Belediyesi Haziran 2012'de bu çeşmeyi yıkıp daha büyük bir çeşme yaptı. Ancak herhalde önceki çeşmenin adından habersizdiler ki yeni çeşmeye Evliya'nın adını değil, Bursa'da pek çok çeşme yaptırmış başka bir kişinin adını verdiler: Karaçelebizade. 

            

   Bir süre sonra, belki de uyarımızın etkisiyle, yetkililer gözden kaçırdıkları şeyi fark edip bir düzeltme gereği hissettiler ve konuya şark usulünde bir çözüm getirdiler: aynı çeşmeye iki farklı kişinin adını vermek !! Olur mu, işte olmuş bile!!!