"Velhasıl Bursa sudan ibarettir"
Evliya
Çelebi'nin bu sözünü Bursa'yı tanıyan, seven herkes bilir. Kentimizin su
kaynaklarının bolluğundan, çeşmelerinin güzelliğinden bahseden konuşmaların,
yazıların en başında yer alır bu söz. Ancak gel gör ki kentimizi su ile
özdeşleştiren, UNESCO'nun 2011 yılına adını verdiği Evliye Çelebi günümüz
Bursasında bir çeşmeye adını verememiştir. Üstelik Ahmet Hamdi Tanpınar'ın
Beş Şehir adlı önemli eserinde şu satırların yer almasına rağmen bu
böyledir:
Evliya Çelebi Bursa çeşmelerinden uzun uzadıya bahsettikten sonra sözü
"Velhasıl Bursa sudan ibarettir" diyerek bitirir. Canım Evliya! Sade bu
cümlen için benim hafızamda adın Bursa ile birleşiyor. Sen Bursa'nın
şiirini tadanların başında gelirsin ve bir gün senin ruhunu şad etmek
istersek Bursa çeşmelerinden birine senin adını veririz ve sen onun
ağzından bu güzel şehrin zaman içinde geçirdiği macerayı bize bir su
damlası kadar saf
ruhunla nakledersin
(Beş Şehir, Dergâh Yay., s.101).
(Biz doğulular böyleyiz, huyumuz kurusun. Tanpınar adına
yarışma düzenleriz ama yazdıklarını çok ciddiye almayız. Evliya Çelebi'nin
izlediği rotayı at üzerinde biz de gideriz ama seyahatnamesini okumayız.
Neyse konu dışına çıkmayalım)
Evliya Çelebi adına Bursa'da bir çeşme yakın
zamana kadar mevcuttu. Bu küçük çeşmeye Evliya'nın adını vermeyi kimin akıl
ettiği meçhulse de böyle bir çeşme vardı:
Büyükşehir Belediyesi Haziran 2012'de bu çeşmeyi
yıkıp daha büyük bir çeşme yaptı. Ancak herhalde önceki çeşmenin adından
habersizdiler ki yeni çeşmeye Evliya'nın adını değil, Bursa'da pek çok çeşme
yaptırmış başka bir kişinin adını verdiler: Karaçelebizade.
Bir süre sonra, belki de uyarımızın etkisiyle, yetkililer gözden
kaçırdıkları şeyi fark edip bir düzeltme gereği hissettiler ve konuya şark
usulünde bir çözüm getirdiler: aynı çeşmeye iki farklı kişinin adını vermek
!! Olur mu, işte olmuş bile!!!