İtalyanların Osmanlı ülkesinde konsolosluk açması Fatih Sultan Mehmet devrine kadar gider. Önce Venedikliler, ardından Floransa ve Cenova bu hakkı elde etmişti. İtalyanların Bursa'da konsolos vekili bulundurmaları 19. asırda, iktisadi sebeplerle oldu. Zira İtalya da ipek üretiminde önemli bir merkezdi. Özellikle 1877 yılından sonra İtalya’da dutlukların arttırılıp kozacılığın daha da gelişmesi, dokumacılıkta ipek yerine daha da ucuz kumaşların üretilmesi nedeniyle Avrupa’nın Bursa’dan ipek talebi azalmaya başlamıştır. İngiliz seyyah Mary Adelaide Walker, Bursa'daki en güzel dutların İngiliz konsolos Bay Sandison tarafından İtalya'dan getirtilenler olduğunu yazar.

    1885’de gelen Fransız seyyah Charles Bigot'un yazdıklarından o tarihte İtalyan konsolosluğunun Balaban Bey kalesinin olduğu yerde bulunduğu anlaşılıyor. Konsolosluk yapmış Teranyo adında bir kişi Balaban Bey kalesini satın almıştı.19. asırda Bursa'da az sayıda İtalyan yaşıyordu. Bunların çoğu da demiryolu inşaatında çalışmak için 1889'da gelmişlerdi. Konsolosluğa kayıtlı olmadıkları için sayılarını bilmiyoruz, yüz kişi civarında olmalılar. Şeflerinden birinin adı Picolotti idi. 1895’de büyük kısmı ülkesine geri döndü. 1904'e gelindiğinde sayıları ona kadar düşmüştür. Bu saptamayı Floransa’da kurulu İtalya Coğrafya Derneği'nin görevlendirdiği Lamberto Vannutelli yapar. Aynı seyyah Bursa pazarında İtalya’dan gelen pamuklu dokumaları ve üzerindeki Lombardiya Cemiyeti yazısını görür.

      Bursa ve İtalya arasında benzerlikler görenler çoktur. En çok Irgandı Köprüsü ile Ponte Veccio köprüsü benzetilir. 1849’da Bursa’ya gelen Rus ilahiyatçı Andrey Muravyov Bursa'nın batı kısmını (kaplıcalar bölgesi) zengin bitki örtüsü ve volkanik doğası sebebiyle Roma civarındaki Tivoli veya Albano’ya benzetmiştir (Bursa sıkça İspanya'daki Granada ve Suriye'deki Şam'a da benzetilir). 1915'te Bursa'dati İtalya konsolosunun yardımcısının adını bililyoruz: Giovanni Miozzi. 1931'de Bursa'yı gezen İtalyan gazeteci-yazar Corrado Alvaro, Türkiye’ye Yolculuk adlı kitabında asil olarak nitelediği Bursa’yı İtalya’nın yeşil kalbi olarak anılan Umbria bölgesine benzetir. Bursa’yı İstanbul ile kıyaslar, istanbul'a göre daha emniyetli bulduğunu söyler. Meşhur tarihçi Hammer ise Orhan Gazi'yi adil olduğu, devlet sistemini yerli yerine oturttuğu için Antik Roma Krallığı'nın ikinci kralı Numa Pompilius'a benzetmiştir.

    Günümüzde Bursa/Oulu Caddesi'nde İtalya'nın fahri konsolosluğu faaliyete devam etmektedir. 

Konuyla ilgili ayrıntılı bilgi şu makalede bulunabilir: "1860'lı Yıllarda Hüdavendigar Vilayetindeki İtalyan Varlığı", Funda Düvenci Karakoç, Uludağ Üniv. Sosyal Bilimler Dergisi, sayı 26: 51-69