BURSA KRONOLOJİSİ
                      
       Chronology of Bursa


İznik Kronolojisi

Bursa'nın Tarihi

Osmanlı Döneminde Bursa'nın Tarihi

Antik Çağ ve  Bizans Bursası

Önemli Olaylar

 

    

 MÖ 187: Daha önceden mevcut küçük bir yerleşim Bithynia kralı I. Prousias tarafından büyütülerek Prousa kenti haline getirildi.

                              
  Prousias I 
MÖ 74: Prousa Roma topraklarına dahil oldu.

  MS 111-113: Genç Plinius'un Bithynia valiliği sırasında Prousa'ya da geldi.

 MS 294: Gotlar tarafından Bursa’nın yağmalanması

 1326 (Nisan) : Türklerin Bursa’yı alması. İlk cami Hisar içinde Alaaddin Bey Camii
              

            Bursa'nın Fethi (Fotoğraf: Refik Fidan) 
 1329: Bursa’da Türkler tarafından sikke basılması 
1397: Bursa’da Ulucami’nin temelinin atılması 
1402: Bursa’nın Timur tarafından işgali
          

                    Timur
  1412: Bursa’da deprem – Yeşil Cami inşaatına başlanması
 1424: Yeşil Cami’nin tamamlanması
 1429: Veba salgını, birçok Bursalıyla birlikte Hacı İvaz Paşa’nın vefatı
 1430: Ulucami’nin tamamlanması
 1442: Irgandı Köprüsü'nün yapımı
 
1482: Cem Sultan’ın Bursa’da saltanatını ilan etmesi
 1490: Kentin 25 mahallesini yok eden büyük yangın
1582: Kahvehanelerin Bursa’da yaygınlık kazanması
                 
1590: Kenti tahrip eden büyük bir yangın
1669: Abdal Köprü'sünün yapılması
1728: Kayhan Çarşısı yangını
1838: İlk defa ipek fabrikası açılması
   
İpekçilik Enstitüsü (Açılışı 1888, bu binaya taşınması 1893)
1845: Askeri Lisenin açılması

1855: Büyük Bursa depremi
        

1873: Almanya veliahtı arşidük Charles’in Bursa ziyareti

1879: Yıldırım Darüşşifası 1855 depreminde yıkılınca Ahmet Vefik Paşa’nın gayretiyle yapımına başlanan hastane açıldı

1880: Türkiye’nin en eski belediye binası Heykel’de yapıldı.
1911: Uluyol'da cezaevi yapıldı.

1920: Yunanlıların Bursa’yı işgali  

           

     Yunan birlikleri Bursa'ya giriyor

10 Eylül 1922: Yunanlılar Bursa’yı terk ederken Irgandı Köprüsü’nü bombaladı, Balıkpazarı semtini yaktı. Ertesi gün Bursa Yunan işgalinden kurtuldu.

1923: Kamil Koç Pazarcık-Bursa arasında manda arabasıyla yük taşımaya başladı (1926’da Bursa ile Karaköy tren istasyonu arasında yolcu taşımacılığına başladı)

1924: İhsan Celal Antel tarafından Bursa’da konserve fabrikası kuruldu
1925: Hükümet, adliye ve defterdarlık binaları, mimar Kemaletin ve Vedat beylerin öncülüğünü yaptığı I. Ulusal Mimarlık akımı çerçevesinde inşa edilmeye başlandı
27.3.1926: Avrupa’daki örneklerinden etkilenerek, daha çok seçkinlerin farklı bir mekanda toplanma isteğinden kaynaklanan Asri Kulüp kuruldu
9.6.1926: Bursa Kaplıcaları Türk A.Ş. kuruldu. Şirketin bugünkü adı Çelikpalas Oteli’dir
1927: Bursa’da Paytoncular Hanı’nda İbrahim Uzel tarafından, ülkemizde ilk kez otomobil makasçısı faaliyete başladı.

1927: Kapalıçarşı’nın ikinci kısmının yanması
29.1.1928: Bursa Amerikan Kız Koleji Hıristiyanlık propagandası yaptığı gerekçesiyle kapatıldı
1929: Mehmet Hakkı Bey (Erbak) tarfından Uludağ Gazoz Fabrikası kuruldu
1929: Ahmed ve Said beylerin girişimiyle Emek Yağ Fabrikası kuruldu
2.3.1929: Necatibey Kız Enstitüsü kuruldu
6.10.1929: İpekiş Mensucat A. Ş. kuruldu
1930: Köyler arası temizlik yarışmasında İhsaniye köyü birinci oldu (Evlerini kireç ile sıvadığı için)

1930: Ali Şakir Bey (Tatveren) Kafkas Pasta ve Şekerleme Koll. Şti’yi kurdu.

1930: Bursalı zanaatkarlar yerli kasa otobüsler yapmaya başladı
18.10.1931: Bizim Mektep müdüresi Zehra Budunç, Kubilay Spor Kulübünü kurdu
19.2.1932: Bursa Halkevi açıldı (14.8.1951’de kapatıldı)
1932 : Tayyare Sineması açıldı
31.5.1933: Nazım Hikmet ilk kez Bursa cezaevine girdi

27.6.1934: Yunan dağcılar Bursa’ya gelip Uludağ’a çıktılar.

28.6.1934: İngiltere’nin Türkiye sefiri yatıyla Mudanya’ya geldi, Uludağ gezisi yapıp Gemlik üzerinden döndü.

29.6.1934: Erkek Lisesi’nden 200 öğrenci Mudanya Arnavutköy’de kamp kurdu.

30.6.1934: İktisat vekili Celal Bayar Bursa’ya geldi. Çekirge Ada Palas otelinde geceledikten 1 Temmuzda Uludağ gezisi yaptı. 2 temmuzda Şakir kardeşlerin kurduğu Süt Tozu fabrikasının açılışına katıldı.

23.7.1934: Gazipaşa Caddesi’ne elektrikli umumi saat dikildi.

6.8.1934 : Bir süredir kentimizde çalışmakta olan Maarif vekaleti müzeler ve tarihi eserler kurumu mimarı Sedat Çetintaş, çalışmalarının Edirne bölümü için kentimizden ayrıldı (birkaç ay önce çalışmalarının meyvesi olarak Erken Dönem Osmanlı anıtları röleveleri sergisi açılmıştı)

9.8.1934: İsmet Paşa’nın eşi Mevhibe Hanım Bursa’ya gelip Uludağ’a çıktı.

17.8.1934: Avcılar bayramı Geçit’teki söğütlükte kutlandı.

1.9.1934: Emlak Bankası Bursa şubesi Kozahan’da açıldı.

5.10.1934: İsveç veliahtı prens Gustav Adolf Bursa’yı ziyaret etti.

12.11.1934: Yunan iktisat vekili, iktisat vekilimiz Celal Bey ile birlikte Bursa’ya geldi.

23.2.1935: İnegöl Halkevi açıldı.

23.3.1935: Türkiye’de ilk kez kayak müsabakaları, İstanbul, Ankara ve Bursalı sporcuların katılımıyla Uludağ’da yapıldı.

27.3.1935: Milli Sinema’da Bursa içi güreş şampiyonası düzenlendi.

7.4.1935: Aynı isimli köyün girişine Yiğit Ali adına bir anıt yapıldı.

19.4.1935: Bursa’da ilk kez sokak koşu yarışı yapıldı. Heykel’de Cumhuriyet Halk Fırkası önünden başlayan koşu, Atatürk köşküne gidip gelme -5 km. – olarak yapıldı. Birinciliği Acar Spor takımı kazandı.

2.5.1935: İkinci sokak koşusu yapıldı, Sebat takımı birinci, Acar ikinci oldu.

6.5.1935: Bursa öğretmen okulu bahçesine yapılan Kubilay anıtı açıldı (bu okuldan mezun olmuştu)

18.5.1935: Baro başkanlığına Kemal Ziya seçildi.

6.6.1935: Cumhuriyet alanında hava tehlikesi için miting yapıldı. Yurttaşlardan uçak alabilmek için Hava Kurumuna bağış yapmaları istendi. Hava Tehlikesini Bilenler Derneği adıyla bir dernek kuruldu, mitingden sonra üye sayısı 500 kişi arttı. Dağcılık Kulübü de tüzel kişi olarak bu derneğin üyesi oldu (Bir yandan da İsmet İnönü Ankara’da derneğe destek verilmesi yolunda demeçler veriyordu)

1.7.1935: 1 Temmuzun Deniz Bayramı ilan edilmesinden sonra Bursa’da ilk kez Mudanya’da kutlama yapıldı. Liman reisliği ‘Yağlı direk bayrak yarışması’ düzenledi.

3.7.1935: Ankaralı bisikletçilerin iştirakiyle stadyumda 62 km.lik yarış yapıldı.

8.7.1935: Fethiyeli bisikletçiler ile Bursalı bisikletçiler stadyumda 60 tur üzerinden yarış yaptı.

15.7.1935: Atatürk Bursa’ya geldi. Uludağ gezisinden sonra Eski Kaplıcada halkla birlikte banyo yaptı.

26.7.1935: Çelik Palas otel binası açıldı

2 ve 7 Ağustos 1935: Burdur ve Denizli’den gelen bisikletçilerle stadyumda yarış düzenlendi.

5.8.1935: Belediyenin yanında yaptırılan belediye bahçesi (sonradan adı Romans oldu) açıldı. Kükürtlü bahçesini işletmekte olan Mustafa Bey orayı kapatıp yeni bahçenin işletmeciliğini devraldı.

7.8.1935: Vilayet bütçesinden ayrılan parayla ilk kez çocuklar için Uludağ kampı düzenlendi, Dolubaba mevkiinde çadırlar kuruldu.

8.8.1935: Merinos fabrikasının arazisi kamulaştırıldı. Çalıştırılacak teknik personelin yurt dışında eğitim görmesi için çalışma başlatıldı.

20.10.1935: Genel nüfus sayımı yapıldı

1935: Halkevinin yayın organı Uludağ dergisinin ilk sayısı çıktı
1937: Ünlü mucit Kamil Tolon kendi şirketini kurdu. ... Mimar Viyetti Viyoli'nin projesine göre Bursa stadyumunu yenileme çalışması başladı. ... Turing ve Otomobil kulübünün Bursa şubesi açıldı. ...  Eylül ayında üç günlük “Birinci Bursa Festivali” (Su, Deniz ve Dağ Günü) başarıyla gerçekleştirildi.
1.2.1938: Atatürk’ün son Bursa gezisi. Gemlik Suni İpek Fabrikası ile Merinos Fabrikası açıldı. Gece baloda dans etti.
11.5.1940: Bursa Koza Tarım Satış Kooperatifleri Birliği (KOZABİRLİK) kuruldu.
5.12.1940: Nazım Hikmet yeniden Bursa cezaevine girdi (1950’de çıktı)
1941: Bursa Havluculuk Kooperatifi kuruldu (Adalet Bakanlığı 1941'de cezaevlerindeki mahkumlara dokuma tezgahı verilmesi projesi başlatmıştı. İlk olarak aralarında Nazım Hikmet'in de olduğu, Bursa cezaevindeki üç mahkuma tezgah verildi ve Bursa Havluculuk Kooperatifi'ne üye yazıldılar. Zaman içinde gelişen olaylar Nazım Hikmet'in vali Haşim İşçan'ı şikayet etmesine kadar vardı. Ayrıntılar için: https://www.yenidonem.com.tr/yazarlar/yuksel-baysal-72/havluya-atilan-nazim-hikmet-imzasi-11053.html).

                   Nazım Hikmet'in şikayet dilekçesi

1946: Bursa Havaalanı seferlere açıldı.
20.2.1948: Aziz Nesin sürgün olarak Bursa’ya geldi.
1948: Yapı Kredi Bankası Bursa Şubesi açıldı.
1948: Mudanya demiryolu kapatıldı.
1949: Irgandı Köprüsü onarıldı, trafiğe açıldı.
1.8.1949: Uludağ’da yapılan sanatoryum açıldı.
1950: Bulgaristan’dan Türkiye’ye göçler başladı.

1950: Altıparmak’ta Haşim İşçan ilkokulu açıldı (bu bina 1974’te İktisadi İdari bilimler Akademisi oldu)


1950: İş Bankası Bursa şubesi yeni binasına geçti
    

14.8.1951: Bursa’ya 1700 Bulgaristan göçmeni geldi. Gelenler için Hürriyet ve İstiklal mahalleleri kuruldu.
6.9.1951: Cumhurbaşkanı Celal Bayar Bursa’ya geldi.
17.5.1952: Adnan Menderes ve Refik Koraltan Bursa’ya geldi.
6.6.1952: Yeni yapılan Bursa Devlet (Memleket) Hastanesi hizmete açıldı.
1955: Mera Mezarlığı ve yanındaki çöplük kaldırıldı, yerine yapılan Santral Garaj hizmete açıldı.
20.6.1955: Merinos işçi mahallesindeki 108 konut hizmete girdi.
6.7.1955: Kültürpark açıldı.
3.10.1955: Uludağ’da volfram madeni bulundu. Burada kurulan tesis 15.1.1977’de başbakan Süleymen Demirel tarafından işletmeye açıldı (2.4.1989’da kapatıldı).
1956: İran Şehinşahı Muhammet Rıza Pehlevi, cumhurbaşkanı Celal Bayar ile Bursa’ya geldi.
6.10.1956: Bursa (Arkeoloji) Müzesi onarımı tamamlananarak Yeşil Medrese’de yeniden açıldı.
3.9.1957: Afganistan kralı Zahir Şah, cumhurbaşkanı Celal Bayar ile Bursa’ya geldi.
28.9.1957: AVP tiyatrosu açıldı.
19.5.1958: Ünlü mimar Piccinato planlama yapmak için Bursa’ya geldi.
24.8.1958: Büyük Kapalıçarşı yangını. 3 gün sonra başbakan Adnan Menderes, ondan bir gün sonra İsmet İnönü Bursa’ya geldi.
1959: Demirtaş Hamamından Santral Garaj’a doğru yeni bir yol açıldı: Gazalar Yolu. İsmin nedeni Demirtaş Hamamının Gazhane olarak kullanılmasıydı.
10.1.1960: CHP genel başkanı İsmet İnönü Bursa’ya geldi.
Ağustos 1960: Büyük yangın sonrasında Hanlar bölgesinin restorasyonu başladı.
10.2.1961: Balkanların en modern otogarı 'Santral Garaj' açıldı.
Ağustos 1961: Kente gelen turist sayısı arttığı için belediye Çekirge'de, Süleyman Çelebi karşısında bir kamping alanı kurdu.
19.8.1962: Mesken'de Sosyal Konutların temeli atıldı.

7.9.1962: 1. Bursa Festivali yapıldı.
22.5.1963: Havuzlupark yeniden açıldı.
29.10.1963: Teleferik hattı hizmete girdi.
Haziran 1964: Altıparmak meydanı belediye tarafından düzenlendi. Ortada geniş bir yeşil saha bırakabilmek için mevcut benzin istasyonu yıkıldı.
28.1.1965: Atatürk Caddesi'nde inşa edilen Vakıflar İşhanı hizmete girdi.

4.7.1965: Komunizmle Mücadele Derneği üyeleri TİP Bursa il kongresini bastı.
20.6.1966: Devlet Güzel Sanatlar Galerisi Heykel'de açıldı.
6.11.1966: Organize Sanayi Bölgesi hizmete girdi.

Temmuz 1967: Keles Kocayayla Şenliklerinin ilki düzenlendi.

30.1.1969: Bursa Çimento Fabrikası üretime başladı.
1.9.1969: Libya’da Muammer Kaddafi askeri darbe yaptığı sırada Libya kralı İdris El-Sunusi Bursa’daydı.
30.1.1970: Bursa Tıp Fakültesi kuruldu, öğrenciler eğitime İstanbul’da başladı.
Eylül 1970: Çekirge SSK Hastanesi açıldı.

20.10.1970: Maarif Koleji (Bursa Anadolu Lisesi) açıldı.
17.12.1970: İktisadi Ticari İlimler Akademisi Altıparmak'taki 11 Eylül okulunun binasında açıldı.

12.2.1971: TOFAŞ seri üretime başladı.
14.5.1971: Oyak Reno fabrikası üretime başladı.
29.2.1972: Mako fabrikası üretime başladı.
23.6.1972: Eski Dilek sineması ile defterdarlık arasında kalan, Eşrefi tekkesi olan Telli Tekke binası yıkıldı, yerine Yeni Karamürsel yapıldı.
15.7.1972: Bursa Arkeoloji Müzesi Kültürpark içindeki binasına taşındı.
6.12.1972: BOSCH Oto Yan Sanayi A.Ş. kuruldu.

66.4.1973: Atatürk Kapalı Spor Salonu açıldı.
30.5.1974: Bursa Tıp Fakültesi İstanbul’dan Bursa/ Ertuğrulgazi semtindeki Göğüs Hastalıkları Hastanesine taşındı.
10.6.1975: Bursa Üniversitesi kuruldu. (20.7.1982’de adı Uludağ Üniversitesi olarak, 2018'de Bursa Uludağ Üniversitesi olarak değiştirildi)
27.11.1976: Fevzi Çakmak Caddesi'ndeki Emniyet Müdürlüğü binası hizmete girdi.
1977: Luca Palas oteli yıkıldı: 1930’ların en modern ve ilk kaloriferli binası, zamanın en büyük oteli olan Luca Palas sahipleri tarafından bir inşaat şirketine satılmış ve yıkılmıştır. Yerine 4,5 katlı bir iş hanı yapılacaktır. Şafak Sinemasından sonra Bursa’nın ilk beton binası olan sinema Bulgaristan’dan gelen ustalar tarafından yapılmıştı.

15.3.1978: Yapılan bir sayımda Bursa’da 48 hanede 180 kişilik Yahudi nüfus yaşadığı belirlendi.
11.6.1978: Gemlik yolunda Sönmez Holding'e ait dev alışveriş merkezi hizmete girdi.

19.8.1978: Santral Garaj'daki tütün deposunda büyük bir yangın yaşandı.
20.1.1981: İl Halk Kütüphanesi İpekçilik’teki binasına taşındı.
11.9.1981: Zübeyde Hanım doğumevi açıldı.
2.6.1982: Ulucami altgeçidi açıldı.
10 Temmuz 1982: Bursa Kitapçılar Çarşısı: Atatürk Caddesi'nde Osmanlı Bankası Emeklileri Vakfı'na ait pasajda açılan çarşıda Bilge Kitabevi, Menzil Kitabevi, Furkan Kitabevi, Urve Kitabevi, Şura Kitabevi, Aksa Kitabevi, Seriyye Kitabevi, Cemre Kitabevi vardı.   

1982: Açık Hava Tiyatrosu açıldı.
1982: Pirinç Hanı’nda restorasyon başladı (2002’de bitirildi).
7.7.1983: Kültürpark Açıkhava Tiyatrosu hizmete açıldı.
25.1.1984: Temenyeri Parkı açıldı.
4.6.1984: Yeşim Tekstil üretime başladı.
6.11.1984: Görükle kampüsü açıldı.
27.2.1985: Bursa'nın ilk katlı otoparkı olan Kocaahmet otoparkı hizmete açıldı.
16.11.1985: Kükürtlü'de Uludağ Üniversitesi'ne bağlı kaplıca ve rehabilitasyon merkezi hizmete açıldı.
9.11.1986: Ulucami'nin doğusundaki meydan yenilenmiş, ortasına havuz konmuş haliyle hizmete açıldı.

1987: Altın Karagöz Halk Dansları yarışması başladı.
16.3.1988: Bursa Belediyesi “Avrupa Konseyi Şeref Bayrağı” ödülünü aldı.
5.1.1989: Eski Vali Haşim İşçan’ın adını taşıyan bulvar açıldı.
1989: Bulgaristan’da zorunlu göçe tabi tutulan Türklerden 52 bini Bursa’ya yerleşti
27.3.1990: Vilayet ve Sümerbank önündeki alt geçitlerin açılmasıyla Heykel'deki trafik tek yönlü hale geldi.
Ekim 1990: Uluyol'daki Eski Cezaevi yıkıldı.
27.12.1990: Beşevler Küçük Sanayi Sitesi açıldı.
22.3.1991: Bursa’ya Avrupa Şehri Şeref Ödülü verildi

1.10.1992: Heykel önündeki büyük alt geçit başbakan Süleyman Demirel tarafından açıldı.
26.3.1995: Tayyare Kültür Merkezi açıldı
1.11.1995: Bursa’nın ilk yerel televizyon kanalı Olay TV yayına başladı
14.6.1997: Gökdere Bulvarı açıldı
15.6.1997: Şehirlerarası otobüs terminali açıldı.

24.4.1998: Botanik Park açıldı.
23.7.1998: FSM Bulvarı açıldı.
11.9.1998: Setbaşı Kütüphanesi ve Halil Bedii Yönetken Müzik Evi açıldı.
21.6.1999: Ovaakça çevirim santrali açıldı.
1.12.1999: Çoksesli müziğin büyük üstadı, Devlet Sanatçısı Prof. Dr. Hikmet Şimşek, UÜ Devlet Konservatuarı ile Bursa Senfoni Orkestrasını varisi ilan etti.
18.12.1999: Türkiye'nin AB'ye kabul edildiği Helsinki Zirvesi sırasında Yunanistan başbakanı Simitis'in Bülent Ecevit'e hediye ettiği zeytin fidanı, Karagöz anıtının bulunduğu parka dikildi.
7.3.2000: Reel hipermarketler zincirinin Türkiye'deki üçüncü halkası Bursa'da hizmete girdi.
23.3.2000:Yıllardır kent için büyük tehlike oluşturan Bursa Havaalanı, yetersiz altyapısı yüzünden bir kazaya daha neden oldu. Kulakları duyan ancak gözleri görmeyen kule, beş kişinin bulunduğu uçak düşerken hiçbir şey yapamadı.
31.3.2000: Uludağ Üniversitesi'nde on bin metrekare kapalı alana sahip merkez kütüphanesi hizmete girdi.
4.11.2000: Bursa'nın özlemle beklediği Yenişehir Havaalanı hizmete girdi.
23.4.2002: Bursaray hizmete girdi
2002: Irgandı Köprüsü restore edildi, çarşı olarak hizmete açıldı
2002: Kent Müzesi açıldı
23.4.2002: Bursaray açıldı
29.6.2002: Anadolu Arabaları Müzesi açıldı.

2005: Konak Kültürevi Beşevler'de açıldı.

2007: Barış Manço Kültür Merkezi Yıldırım'da açıldı.

2007: Akkılıç Kütüphanesi ve Basın Müzesi Ataevler'de açıldı.

2008: Ördekli Kültür Merkezi açıldı.

6.6.2010: Merinos Kongre ve Kültür Merkezi açıldı.

2012: Nazık Hikmet Kültürevi Özlüce'de açıldı.

2014: Gölyazı Kültürevi açıldı.


Bu sitenin son güncelleştirilme tarihiBu sitenin son güncelleştirilme tarihi 13/05/24