...
|
|
Yayım yılına göre sıralama
- Kitap Binayı Çip Sokağı Öldürdü- Nitelik
Değiştiren Bursa, Alper Can, Gece Kitaplığı, 2021, 131 sayfa
MÖ 8000’den beri insanlar
tarım yapılan yerleşimlerde yaşıyor: test edildi, insan doğasına uygun
olduğu onaylandı. Sadece iki yüz yıldır tarım yapılmayan yerleşimlerde,
kentlerde yaşıyoruz. Test süreci sürüyor, uygunluğu henüz onaylanmadı.
Zihninde, dilinde tasarladığını araziye yansıtabilen, mekan kurabilen insan,
kentleri tasarlamakta zorlanıyor.
Beş Şehir’in, adı zamanla birlikte anılan tek kenti Bursa,
“fetih günlerinin sevinci”nden çok uzakta artık. Bir ucundan diğerine
yürünebilen, suyu içilebilen, meyvesi yenebilen ‘insancıl’ kent olmaktan
çıktı. Tarihi kolajlanan, amblemi değiştirilen, ambalajına kare kod eklenen
‘marka kent’ haline dönüştü; insanları gri kutularda yaşayıp renksiz (beyaz)
araçlarla her sabah ve akşam bir uçtan öbürüne sürükleniyor. Meçhul bir
düşmanın, eski zamanların ‘öz’ Bursasını değiştirdiği, bozduğu, sattığı en
yaygın paranoya. Dedesinden kalan fotoğrafları saklamamış kuşakların kentin
bozulmasını neden önleyemediği tartışılıyor! Rousseau’nun “Elveda Paris”
diyerek başlattığını, Gürsel Korat “elveda Kayseri” diyerek sürdürmüştü. Biz
de “elveda eski Bursa” demek durumundayız; peki ya Yeni Bursa?
Göbeklitepe’den yola çıkıp İstanbul, Roma ve Paris’e uğrayıp
Haussmann ve Ahmet Vefik Paşa’ya selam verdikten sonra Heidegger,
Wittgenstein, Simmel, Benjamin, Proust, Baudelaire’in imbiğinden geçip
Tanpınar’ın son bakışı ile bakacağız Bursa’ya. Gülümse ile hazin tebessüm,
öfori ile fasiyal paralizi arasında yolculuk etmek isteyenlere… (Arka
Kapak)
-Bursa Taşımacılık Tarihi, Kenan
Yetişen, 2021

-Emirsultan-Heykel Arasında Nostaljik Bir
Gezinti, Ekrem Hayri Peker, Gece Kitaplığı, 2020

-Yavuz Sultan Selim Dönemi ve Bursa,
ed. Doç. Dr. Nilüfer Alkan Günay, Osmangazi Belediyesi yayını, 2018 ( 2018
Fetih Şenlikleri kapsamında düzenlenen kongrenin bildirilerini içerir)

-1299'dan
Günümüze 1299 İnegöllü, Turhan Şahin, İnegöl Belediyesi yayını, 2018
1299 yılında İnegöl’ü fetheden komutan Turgutalp’ten günümüze İnegöl'e değer
katan kişilerin tanıtıldığı ansiklopedik eser, 685 sayfa

-Kadim Bursa, Alper Can,
Sentez Yayıncılık, 2017 (Bursa tarihinin az değinilen üçte ikilik kısmını
anlatmak için çıktım yola. İstedim ki yolculuğum, bu topraklarda bizden önce
asırlarca yaşamış komşularımızın kültürünü tanıyıp onlarla halen süren
birlikteliğimizin daha insancıl hale gelmesine katkı yapsın. Talep edilenden
çok daha fazla konutun hızlı bir şekilde üretilmesi kitleleri hayran bırakır,
şantiye tozu çevremizin doğal fonu haline gelirken, fantazik -nostaljik bir
tema haline gelen kültür varlıklarımızın korunmasına dikkat çekeyim istedim.
Dahası var... Hannibal’in Romalılara yakalanma korkusunu bilmeden; yedinci
yüzyılda Bursa’ya Tanrı Kenti dendiğini bilmeden; günlerce dışarı çıkmadan
Uludağ’ın koyaklarında yaşamış çok sayıda çileci olduğunu bilmeden; azizlerin
zaman içinde derviş babalara dönüştüğünü bilmeden bu kentin içine
sızamazsınız. Psellos’un Uludağ’ı ve harika sularını betimlemesini
okumadan
onları ilk övenin Evliya Çelebi olduğunu sanırsınız. Bursa’nın ‘uhrevi kent’
kimliğinin yapı taşlarını anlayamazsanız Ahmet Haşim, Tanpınar, Yakup
Kadri’nin yazdıkları havada kalır biraz, içinize işlemez. Bursa üzerine yazan
ve üretenleri daha derinden kavramak, yazacak ve üretecek olanlarda küçük bir
ilham uyandırmak; bu da bir başka dileğimdi- Arka kapak yazısı)
 -Odryses'ten Nilüfer'e
Uluslararası Sempozyum Bildiri Kitabı, Nilüfer Belediyesi Yayınları,
2017
-Nilüfer Arkeolojik Kültür
Envanteri, Nilüfer Belediyesi Yayınları, 2017
-Pirinç Hanı, Özkan
İrman, Uçurtma Yayıncılık, 2015
1970'lı yıllara ait Pirinç
Hanı anıları

-Demokrasi Yolunda Karınca
Kararınca, Cilt 2: Bursa Günleri, Ertuğrul Mat, Berikan Yayınevi, 2015
Bu kitapta, son elli yılın
Bursa’sından, Bursa’nın politik yapısından, bazı Bursalı politikacı
çehrelerinden kesitler bulacaksınız. Bursa’da 1962’de başlayan demokrasi
yolculuğumuzun hikâyesini, tabii ki kendi görüş ve yorumlarımızla anlatmaya
çalışacağız. 27 Mayıs ihtilâlinden sonra 1961’de başlayan seçimlerden
bugüne, demokrasiye ulaşmaya çalışıyoruz. Kâbe’ye doğru yola çıkan karınca
misali, tam demokrasiye ulaşmanın kolay olmadığını bile bile bu yola
çıkmışız. İnsanların geçmişlerine projektör tutulmasından hoşlanmadıklarını,
kendimden biliyorum. Bu yüzden geçmişteki son elli yıla tutulan projektörün
aydınlattığı olayların, sadece bazı dostların veya bazı karşıtların
çehresini değil; aynı zamanda, ayna karşısında gördüğüm çehrenin geçmişini
de aydınlatıp, bana göstermesini istedim. Politika sadece partiler arası bir
kavga değil, aynı zamanda parti içi bir kavgadır da. Bu yüzden değirmen gibi
dost ve dostluk öğütür. Beraber yola çıktıklarınızla, bir gün yolun sonunda
yarışmak mecburiyetinde kalır; kazanma ve daha öne geçme hırsıyla
politikanın gereği gibi görünen şeyin, karakteriniz, ahlaki kurallarınız ve
inançlarınız üzerinde ne kadar tahripkâr bir tesir icra ettiğini görürsünüz.
Politikada yaşadıklarımız anlatılırken bazı eski dostlara haksızlık
yaptığımızı düşünmeyiniz; niyetimiz onların hatıralarını zedelemek değil.
Çünkü anlatılan politikacının kirliği değil; politikanın insan karakterleri
üzerindeki etkileridir. (Tanıtım Yazısı)
-Bursa Dergileri (Başlangıcından Bugüne),
Nevzat Çalıkuşu, Bursa Araştırmaları Merkezi Yayınları, 2014, 272 sayfa
-Prusia'dan
Bursa'ya (8500 Yıldır Üreten Kent), Yapı Kredi Yayınları, 2014
(İlk yerleşim izleri MÖ 6500
yılına tarihlenen Bursa, 16. ve 17. yüzyıllarda küresel anlamda dünya
ekonomi tarihi açısından en önemli kentler arasındaydı. Bu bağlamda,
Bursa ekonomisi, Antikçağ, Roma, Bizans, Osmanlı ve Cumhuriyet
dönemlerinde temelde benzer ama ayrıntıda farklı binlerce öykü
barındırmaktadır.
Antik dönemden başlayarak, Bursa'nın
ekonomik tarihini bir bütünlük içinde görme amacı taşıyan 8500 Yıldır
Üreten Kent: Bursa; tekstil, otomotiv ve gıda gibi sektörlerin
geçmişteki biçimlerinin oluşturduğu kentin DNA'sının, bugün de kent
ekonomisinde ne denli belirleyici olduğunun izlerini sürüyor. Kurumsal
arşivlerden ve aile arşivlerinden yararlanılarak, çok sayıda
araştırmacının titiz çalışmaları sonucunda gerçekleştirilen 8500 Yıldır
Üreten Kent: Bursa, zengin görsel malzemesiyle de Bursa hakkında
yapılmış en özgün başucu kitaplarından biri olma özelliğini taşıyor)

-Bursa'nın Göç Tarihi, Ozan Kaplanoğlu,
Raif Kaplanoğlu, Nilüfer Belediyesi Yayınları, 2014 (özellikle göçmenlerin
yaşam biçimlerine eğiliyor ve kent kültürünün yeni oluşumunu belirlemeye
yönelik bilgi ve belgeleri içeriyor)

-Bursa Yerelinde Cumhuriyet Halk Partisi
1946-1960, Fevzi Çakmak, Nilüfer Belediyesi Yayınları, 2014 (Hayatta
olan CHP yöneticilerinin sözlü tarih tanıklıklarına başvurularak hazırlanan
araştırma, son derece önemli sayısal istatistikî değerleri ele alıyor ve o
dönemde Bursa genelinde CHP ve DP ayrışmasını somut olarak ortaya koyuyor)

-14. Yüzyıldan Cumhuriyet Dönemine Kadar Yabancı Seyyahların Gözünden
Bursa İlindeki Mimari Eserler, Fahri Yıldırım,
Nilüfer Belediyesi Yayınları, 2014
Eser, Bursa’nın çeşitli
bölgelerine özellikle eğilerek, sadece kent merkezini değil, ilin kırsal
alan dâhil bütününü kapsayacak şekilde oluşturulmuş yapısı ve yeni
seyahatnameleri de dilimize kazandırıyor.

-Bursa Oda Tiyatrosu,
Uğur Ozan Özen,
Nilüfer Belediyesi Yayınları, 2014 Bu araştırma amatör tiyatro çalışması
diye başlayıp şehrin bir dönemine damga vuran bu özel yapıyı bütün
süreçleriyle anlatıyor.

-Yeni Mecmua Bursa Özel
Sayısı (Mayıs 1923), günümüz diliyle yeni basımı, Bursa Büyükşehir Kent
Konseyi Yayını, 2013

-Kamusal Dış Mekânlarda
Mimari Kimliği Değerlendirmek İçin Bir Yöntem Önerisi: Bursa Cumhuriyet
Alanı Örneği, Sibel Polat, Nilüfer
Belediyesi Yayınları, 2013 Kentsel yaşamın sürdürülmesinde önemli
rolü olan kamusal dış mekânlarda mimari kimliği oluşturan boyutları
inceleyen kitap, disiplinlerarası bir analiz yöntemi oluşturmaktadır. Bu
yöntemle, Bursa Cumhuriyet Alanı (Heykelönü) örneği üzerinden geçmişten
günümüze Cumhuriyet Alanı’nın nasıl değiştiği ortaya konulmakta ve çeşitli
dönemlerde farklı boyutların öne çıktığı değerlendirmesi yapılmaktadır.
Kamusal dış mekânlarla ilgili geleceğe yönelik kararların oluşturulması ve
analiz aşaması için bir başlangıç noktası niteliği taşıyan kitap bu yönüyle
konunun ilgilileri için ayrıca yol göstericidir.
-Osmanlı Dönemi Bursa Otelleri,
İsmail Yaşayanlar, Nilüfer Belediyesi Yayınları, 2013
Kitap, bir taşra şehri olan Bursa’da İstanbul’dan hemen sonra otellerin
kurulmaya başlamasına etki eden dinamikleri ortaya koymakta, kurulan
otellerin hangi ziyaretçi grubuna hitap ettiğini tespit etmekte ve bu
kuruluşları detaylı bir şekilde ele almaktadır. Kitabın içeriği için yazar,
19. yüzyıl sürecinde Bursa’yı ziyaret eden seyyahların gözlemlerinin yanı
sıra Başbakanlık Osmanlı ve Cumhuriyet arşivleri, salnameler ve dönemin
gazetelerinden de yararlanmıştır.

-Bursa'nın Kadın Yüzü,
Güney Özkılınç, Deniz Dalkılınç, Ceyhun İrgil, Omena, 2013, Bursa
-Mustafakemalpaşa'da İz Bırakanlar Sempozyumu,
Büyükşehir Belediyesi Yayınları, 2013

-Bursa ve Resim Sanatı Tarihi, Dr.
Yelda Ertürk, Nilüfer Belediyesi Yayınları,
2012
Kitapta, Bursa’yı konu eden Türk resim sanatına yön vermiş
ressamlar ve onların Bursa ile ilgili eserleri incelenmektedir.
-Pullardaki Bursa (1923-2010), Dr. Murat
Kuter, Nilüfer Belediyesi Yayınları, 2012
Kitapta öncelikle pulun tarihçesi ve ülkemizdeki seyahati, pul hakkındaki
bazı temel bilgi ve kavramlar ile Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi Bursa ile
ilgili pullar, ilk gün zarfları ve özel damgalar görselleriyle anlatılmakta.

-Bursa Erkek Lisesi, Bursa Araştırmaları
Merkezi, 2012

-Uludağ ve Milli Park, Bursa Büyükşehir Belediyesi Yayınları, 2012
-Bursa'da Yaşamak - Şehir Yüzlü Yazılar, Sefer Göltekin, Bursa
Araştırmaları Merkezi, 2012, 75 sayfa

-Osmanlı Döneminde Mudanya İskelesi ve
Gümrüğü, Doç. Dr. Cafer Çiftçi, Bursa Araştırmaları Merkezi
Yayınları, 2012
Kitabın içeriği hakkında bir makale
-Bursa Kitapları Kitabı: Bursa
Kaynakçası, Nezaket Özdemir, Bursa Araştırmaları Merkezi Yayınları, 2011
Bursa hakkında hazırlanmış
kitap, tez ve dergilerin tamamını bulacağınız bir kaynaktır.

-Bursa Halkevi ve Uludağ Dergisi, Dr.
Mine Akkuş, Nilüfer Belediyesi Yayınları, 2011, 334 sayfa

-Bursa'nın Tarihi Mahallleleri II - Hocataşkın- Kurtoğlu-
Meydancık- Namazgâh - Yeşil
Bursa Büyükşehir Belediyesi Yayınları, 2011

-Bursa Hazireleri, Bedri Mermutlu, Hasan Basri Öcalan, Bursa
Büyükşehir Belediyesi Yayınları, 2011

-Uludağ'ın Arka Yüzü, Alaattin Dikmen,
Bursa Araştırmaları Merkezi, 2011 Alaattin Dikmen tarafından
hazırlanmış doktora tezinin kitap haline getirilmesiyle oluşturulmuştur.
Büyükorhan, Harmancık, Keles ve Orhaneli ilçelerimizin, detaylı bir
şekilde incelenmiştir.

-Bursa Camilerinde Revak,
Bursa Araştırmaları Merkezi, 2011 Dr. Özlem Çuhadar’ın “Erken
Devir Bursa Camilerinde Revak Uygulamaları” adlı doktora tezinden
hareketle oluşturulmuş bir eserdir.
-Bulgar Gözüyle Bursa , Hüseyin Mevsim,
Kitap Yayınevi, 2010, 120 sayfa
Ülkemizde Osmanlı üzerine yapılan araştırmaların bir sorunu da Bulgar,
Sırp, Hırvat veya Slovenlerin yazınsal mirası hakkındaki Türkçe
kaynaklarımızın sınırlılığıdır. Hüseyin Mevsim "Bulgar Kaynaklarında
Rumeli ve Anadolu Tanıklıkları" başlıklı kapsamlı araştırma tasarısıyla
bu eksikliğin giderilmesi yönünde çaba harcıyor. Bu tasarının ilk adımı
niteliğindeki Bulgar Gözüyle Bursa konulu çalışmada, Osmanlı'nın ilk
başkenti, Uludağ eteklerindeki eşsiz kent, ipekçiliğin merkezi,
kaplıcalar diyarı Yeşil Bursa'yla ilgili 19. yüzyılın ikinci yarısı ve
20. yüzyılın ilk yıllarında, gezi notu ve anı türlerinde kaleme alınmış
tanıklıklara yer veriliyor. Bu kitapta yer verilen Nikola Naçov, Vasil
Kınçov ve Petır Daskalov'un yolculuk notları ve anıları, 1870-1910
yılları arasında Bursa ve yakın çevresindeki toplumsal yaşam, doğal
felaketler, İstanbul-Mudanya-Bursa arasındaki ulaşım koşulları, ticaret
etkinlikleri, üretim, eğitim sistemi, azınlık okulları, etnik katmanlar
arasındaki ilişkiler, bölgenin coğrafyası, camiler ve sultan türbeleri
gibi dini ve sivil anıtlar, yaygın söylenceler ve birçok başka konu
hakkında bilgiler içeriyor. Doç. Dr. Hüseyin Mevsim Ankara Üniversitesi,
Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Bulgar Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı
öğretim üyesi. Mevsim'in Stefan Lazareviç; Yıldırım Bayezid'in Emrinde
Bir Sırp Despotu adlı çalışması daha önce Kitap Yayınevi tarafından
yayınlandı -Tanıtım
Bülteninden
-Çarşının Öyküsü, Bursa Araştırmaları Merkezi, 2011
Farklı
kesimlerden esnaf ile yapılan sözlü tarih çalışmaları; çarşıdaki sosyal
ve kültürel gelişim, ekonomik gelişim, fiziksel gelişim ve dünden bugüne
esnaf profili üzerine makaleler ve haritalardan oluşmaktadır. Neslihan
Dostoğlu, Necmi Gürsakal, Hasan Basri Öcalan ve Aziz Elbas’ın
editörlüğünde hazırlanmıştır.

-Tophane Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi,
Bursa Araştırmaları Merkezi, 2011

-Nazım'ın Bursa Yılları - Anılar, Tanıklar,
Fotoğraflar, Bilinmeyenler, Güney Özkılınç, Evrensel Basım Yayın, 2010,
185 sayfa

-Dibacenin Ertesi Günü, Sevinç Baysal, Uludağ Üniversitesi
Yayınları, 2010 Bursa Ticaret ve Sanayi
Odası'nın genel sekreterliğini 34 yıl boyunca yürüten Ergün
Kağıtçıbaşı'nın anılarından oluşan kitap Ticaret ve Sanayi Odasının
geçmişine ışık tutan değerli bir yapıt.
-1896 Baharında Bursa, Fatma Hayrünnisa Hanım, çev: Nezaket Özdemir, Bursa
Araştırmaları Merkezi, 2010 (Ahmet
Vefik Paşa’nın torunu Fatma Fahrünnisa Hanım tarafından yazılmış gezi
notlarından oluşur)

-Bursa Dini Mimarisinde Türk Barok Bezemeleri, Eser Çalıkuşu, İl
Özel İdaresi Yayınları, Bursa, 2010
-Bursa Ziraat Mektebi, Bursa Araştırmaları Merkezi, 2010, 283
sayfa

-Mekanın Bursa Olsun, Melih Elal, Nilüfer
Akkılıç Kütüphanesi Yayınları, 2009, 149 sayfa

-Cumhuriyet Çocuklarının Diliyle Bursa'nın Anısal Tarihi, Nezaket
Özdemir, Sentez Yayınları, 2009, 352 sayfa Nezaket Özdemir Bursa
Büyükşehir Belediyesi Halk Kütüphanesi'nin kurucu müdüresi. Bursa için
durmaksızın üreten bir insan. Önceki gün gazeteme gelerek bana sürpriz
yaptı, yeni çıkarmış olduğu kitabını benim için imzaladı. Bu kaçıncı
kitap? diye sordum. Yedinci olduğunu söyledi. Kitapları çocukları
gibidir Nezaket Hanım için. Geçen yılki Çekirge Köşkleri'nden sonra, son
kitabının adı ise "Bursa'nın Anısal Tarihi". Ciltli ve kuşe kağıt olarak
çok özenli hazırlanmış. Sponsor firmalar destek vermiş, baskısını ise
Sentez Yayıncılık üstlenmiş. "Cumhuriyet Çocuklarının Diliyle",
Bursa'nın Anısal Tarihi anlatılıyor. Kitabın hazırlığı bir yıl sürmüş.
İçeriğinde, Nezaket Özdemir'in, Bursa'nın köklü, tanınan, sevilen,
değişik meslek gruplarından 22 portreyle röportajları yer alıyor. Kimler
mi var? Fethi Akkoç, Şükrü Akmansoy, Erdinç Çelikkol, Şinasi Çelikkol,
Behran Dik, Ali M. Dinçsoy, Mehmet Elam, Ceyda Ete, Ergun Kağıtçıbaşı,
Prof. Dr. Mustafa Kara, Mithat Kırayoğlu, Ali Kurmuş, Prof. Dr. Ahmet
Mumcu, Sevim Öztürk, Erdem Saker, Bayram Sarıcan, Hüseyin Sungur, Yahya
Şimşek, Turhan Tayan, İzra Venturero, Dr. Necla Kitay Yazıcıoğlu, Doğan
Yılmazipek. Tam 352 sayfalık kitapta; kişilerle konuşmalar, aslına sadık
kalınarak, kısaltılmadan verilmiş.
Konuşmacılar kendi kültürel çevreleri içinde tanınırken, Bursa'nın
mahalle kültürü, sokak kültürü ve geleneksel yapısını öğrenme şansı de
elde ediliyor. Uzun soluklu nostaljik sohbetlerde, katılımcılar
Bursa'yla ilgili anılarını, düşüncelerini, beklentilerini ve
serzenişlerini dile getirip, içlerini döküyorlar. Bir anlamda eski
Bursa'ya özlem hepsinde. Nezaket Özdemir'in titiz ve usta kaleminden
çıkan ilgi çekici röportajların yer aldığı kitap, herkesin okuması ve
kütüphanesinde bulunması gereken özel bir eser.
Türkan
Genç-25.3.2010-Gazete Avrupa)
-Atatürk ve Bursa, Yılmaz Akkılıç,
Nilüfer Akkılıç Kütüphanesi Yayını, 2009 Bu kurum tarafından 3. baskısı
yapılan eser, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu önderinin Bursa’ya yaptığı
gezilerin, Bursalılar aracılığıyla Türk Ulusu’na aktardığı devrimci
ilkelerinin incelendiği ve özelliklere genç kuşaklara yansıtılmaya
çalışıldığı bir belgesel özelliğini taşımaktadır. Yılmaz Akkılıç’ın
kaynakları tarayarak ve fotoğraflarla zenginleştirerek titiz bir çalışma
sonucu hazırladığı bu kitap, özellikle ilköğretim ikinci dönem ve lise
öğrencileri için ufuk açıcı ve Atatürk’ün devrimci görüş ve ilkelerini
kavramada yardımcı bir temel yapıt niteliğindedir.

-Osmanlı Dönemi Bursa Sürgünleri (18- 19. Asırlar),
Ali İhsan Karataş,
Emin Yayınları, 2009, 448 sayfa
İnsanlık tarihi kadar eski
bir uygulama olan sürgün etme, bazen iskân bazen de ceza amacıyla hemen her
devlet yönetimi tarafından tatbik edilmiş, pek çok kadim devletin
kanunlarında yer almıştır. Osmanlı Tarihi boyunca da her iki
amaçla uygulanmış, özellikle on sekiz ve on dokuzuncu asırlarda bu yönteme
daha çok başvurulmuştur. Bu durum kanunnamelere de yansımıştır. Zira
Tanzimat öncesine ait kanunnamelerde pek bahsedilmeyen sürgün, bu tarihten
sonra hazırlanan kanunnamelerde bir ceza yöntemi olarak yerini
almıştır. Suçluların sürgün edilecekleri yerler hususunda bazı
yerleşim merkezleri diğerlerine göre daha çok tercih edilmiştir. Bursa' da
bu konuda öncelikle tercih edilen şehirlerdendir. Bu eserde, Osmanlı
Devleti'nin son iki asrında Bursa'ya yapılan sürgünler sebep ve sonuçları
bakımından ele alınmıştır.
-Bursa'da Musiki, Mahmut R. Gazimihal, Nilüfer Akkılıç
Kütüphanesi Yayınları, Bursa, 2009, 154 sayfa Bursa’da Musiki,
Türkiye’nin yetiştirdiği önemli müzikbilimcilerden Mahmut Ragıp
Gazimihâl’in 1943 yılında Bursa’da Yeni Basımevi tarafından basılan
yapıtının, bazı notlar eklenerek hazırlanan ikinci baskısı. Yapıt,
Osmanlı’nın ilk dönemlerinden başlayarak Bursa’da musiki yaşamının
tarihsel gelişimini inceliyor. Yazar, Osmanlı öncesi dönemden “Üç beş
kilisenin âyin ilâhilerinden başka hiçbir şey notaya alınmadı” notunu
düşerek başlıyor Bursa’da Musiki’ye. Ardından bir gelişim sürecine ayna
tutuyor. Sonra Derviş Ali’den başlayarak Bursa’da musikinin tarihsel
kişiliklerinin özet yaşam öykülerini veriyor. “Yenilik Yolunda”
başlığıyla sunulan bölümde Cumhuriyet öncesi dönem ve Cumhuriyet
döneminde musiki alanında yaşanan gelişmelerin hayli ayrıntılı olarak
verildiği yapıt, bir ölçüde Bursa’da müzik tarihini merak edenler veya
araştırmak isteyenler için kaynak niteliğinde. Fotoğraflarla
zenginleştirilmeye çalışılan yapıtta, ağırlıklı olarak Türk müziğindeki
yenileşmeye değinilmekte. Bandoların, orkestraların kuruluşu,
İstanbul’dan gelen sanatçılarca düzenlenen konserler… Bursa’da çağdaş
müziğin gelişimine omuz veren sanatçı/öğretmenler.
Kitap hakkında bir yorum
-Bursa Mektupları , Abbot Scheider / Eliza Cheney, Dergah Yayınları, 2009, 151 sayfa
“İyiliklerin en büyük düşmanı, tabii
ki misyonerlerin davasından nefret eder. Binlerce yıldır
sınırsız şekilde hüküm sürdüğü bu geniş toprakların en ufak bir parçasını bile feda etmek istemez. Ve
onu elinde tutmak için mücadele eder. Misyonerlik teşebbüsleri sert ve yaygın olmakla eleştirilir. Bursa İstasyonu da bu çatışmalardan nasibini büyük oranda almıştır. Rumlar yıllar boyunca aleni bir şekilde bize
karşı çıktılar ve en sonunda onlardan vazgeçildi. Artık tüm çabalarımızı, bize daha çok umut vaat eden Ermenilere yöneltmiş durumdayız.” Bir sanatçı veya bir müminden ziyade
bir materyalistin kaleminden çıkmış gibi grünmesine rağmen, Mektuplar kıymetli bir metin. Batının misyonerlik faaliyetlerini ve söz
konusunu ‘gözün’ bakışını ortaya koymakla birlikte 19. yüzyıl Bursa'sına doğru ‘nicel’ bir yolculuğa davet ediyor. Mesele ise bu Osmanlı kentinde kimin mümin, kimin kâfir olduğu.

-Bursa Mutfağı, Ömür Akkor,
İş Bankası Kültür Yayınları, 2009, 357 sayfa (Ömür Akkor bu titiz araştırmasıyla Bursa mutfağının zengin hamur
işlerinden, mevsimlik yetişen sebzelerden, yabani ot ve bitkilerden, hiç
de azımsanmayacak kadar et ve türlerinden ve sayısı hayli fazla olan
tatlılardan oluştuğunu yöresel tariflerle ortaya koyuyor.Bu kitap
unutulmuş Bursa mutfağının detaylı olarak anlatıldığı, yemeklerin
uygulanarak fotoğraflandığı ilk kitap olma özelliğine sahip)
- Bursa Kütüğü, Kamil Kepecioğlu, Bursa Büyükşehir Belediyesi
yayınları, 2009

- Bursa Hamamları, Elif Şehitoğlu,
Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2008, 164 sayfa Bu kitabın amacı "kaplıcaları ve
hamamları ile meşhur" Bursa kentinde, geçmişten günümüze uzanan hamam
kültürünü ve Osmanlı döneminde yapılmış "halk hamamlarını" etraflıca tanıtmaktır. Okuyucuların zihninde tüm yönleri ile bir "Türk Hamamı" imgesi oluşturulması amacıyla ilk bölümde; tarih içinde genel olarak yıkanma geleneği ve hamam olgusunun gelişimi, Osmanlı hamamının mimari
ve tarihsel özellikleri, Türk kültüründe hamam geleneğinin önemi sosyal yaşam içindeki yerinden bahsediliyor. Ele alınan her hamam mümkün olduğu ölçüde fotoğraflar ve çizimler ile görsel olarak destek lenmiştir. Mimari çizimlerin tamamı bilgisayar ortamında yapılmıştır. Mimari şemaların bir kısmı çeşitli kaynaklardan elde edilen verilerin - yerinde kontrolleri yapıldıktan sonra - bir araya getirilmesiyle,
bir kısmı da yerinde ölçüm ve tespitler yapılarak elde edilmiştir. Bursa hamamlarının günümüzdeki durumuna genel bir bakışla, görülen bozulmaların nedenleri ve Bursa hamamlarının çağdaş yaşama verimli bir şekilde katılmaları için
neler yapılabileceği üzerine bazı öneriler yer almaktadır.

-Kuruluşundan XIX. Yüzyıl Sonlarına Kadar Bursa,
Vasileios I. Kandes,
Gaye Kitabevi, 2008, 262 sayfa

Bir Türk Başkenti Bursa,
Albert Gabriel, Osmangazi Belediyesi, haz: Neslihan Er, Hamit Er, Aykut
Kazancıgil, 2 cilt, 2008
Fransız mimar, restoratör ve
sanat tarihçisi Albert Gabriel 1926’da İstanbul’a geldi ve uzun yıllar
Türkiye’de kaldı. İstanbul Üniversitesinde arkeoloji ve sanat tarihi
dersleri verdi. İstanbul ve Anadolu’daki Osmanlı yapıtlarını inceledi.
Fransız Arkeoloji Enstitüsü’nün kurulmasına öncülük etti, bu kurumun
yöneticiliğini yaptı. Gabriel’in Osmanlı mimarlığına ilişkin çalışmaları
arasında Bursa üzerine hazırladığı kitap da yer almaktadır. İki cilt halinde
hazırlanan kitabın ilk cildi metinlerden, ikinci cildi ise fotoğraflardan
oluşur. Kentin tarihini, topografik yapısını inceledikten sonra tek tek
yapıları ele alır. Gabriel’in çalışması Bursa’daki erken dönem Osmanlı
yapılarının tarih, plan, malzeme ve strüktür özellikleriyle sunulduğu
kapsamlı bir çalışmadır. 300’ü aşkın fotoğraf arasında, bir bölümü bugün
ortadan kalkmış ya da büyük ölçüde değişmiş yapılar yer almaktadır. Bursa
ile ilgili kitaplar arasında çok ciddi emek verilerek hazırlanmış ve bir dış
gözün kaleminde çıkmış şahane bir eserdir.
Albert Gabriel Emir Sultan Camiinde (1908)
-Hatıra ya da Bursa'nın Aynası, Hasan Taib Efendi, İl Özel
İdaresi Yayınları, Bursa, 2008

-Bursa Tarihi Kılavuzu, Mülazım Abdülkadir, İl Özel İdaresi
Yayınları, Bursa, 2008

-Bursa ve Uludağ, Doktor Osman Şevki, İl Özel İdaresi Yayınları,
Bursa, 2008

-Kapitalizmin Taşrası - 16. Yüzyıldan 19. Yüzyıla
Bursa'da Toplumsal Süreçler ve Mekansal Değişim,
Sevilay Kaygalak,
İletişim Yayınları, 2008, 240 sayfa
Bursa’nın Osmanlı iktisadî tarihi içinde istisnai sayılabilecek bir yeri vardır. Hem hinterlandı ile kurduğu ilişki hem de ipekli kumaş ticaretinin 16. yüzyıldan itibaren Bursa şehir
hayatını etkileyen yüzü araştırmacıların ilgisini çekmiştir. Ancak Bursa
tarihinin bu özellikli kesiti, hem dönemler arasındaki devamlılığıyla hem de
tarihsel farklılığıyla kapsamlı bir değerlendirmeye tabi tutulmamıştır.
Sevilay Kaygalak, Kapitalizmin Taşrası’nda meşakkatli bir yolu seçerek, 16.
yüzyıldan 19. yüzyıla kapitalist ilişki biçimlerinin Bursa şehri ve
sosyal hayatındaki etkisini kapsamlı bir analizle ele alıyor. Bir kent
tarihi araştırması ya da kapitalizm-kent tartışması ile sınırlı kalmayan,
monografi boyutlarını aşıp kapsamlı bir kuramsal tartışmanın köşe taşlarını
dizen ve bu çerçevenin içini sakin bir anlatım, derin bir bilgi ve
kaynaklarına yönelttiği analitik bir eleştiri ile doldurarak süreci ele alan
çalışma, olgunluğu ile öne çıkıyor. Aramızdan çok erken ayrılan genç bir
akademisyenin bu değerli araştırmasını okuyucularla buluşturabilmek bize
büyük bir gurur veriyor.

-Bursa'nın Çanakkale Kahramanları,
Ali Işıklarlı,
Yarımada Yayınları, 2007, 64 sayfa
Çanakkale Savaşı, bir milletin
yeniden diriliş mücadelesidir. Bu mücadelenin zaferle sonuçlanması,
bütün bir milletin ortak azmiyle gerçekleşti. Fedakârlığın,
kahramanlığın ve yurtseverliğin şahlandığı bu savaşta kuşkusuz bütün
ordu büyük bir mücadeleyle görevini yerine getirdi. Çanakkale
Savaşları'nda Bursa Seyyar Jandarma Taburu'nun ve bu taburdan şehit
düşen askerlerin üstün hizmeti özel olarak mutlaka anılmalıdır. Bursa'yı
Çanakkale'de haysiyetle temsil eden, sadece Bursa Seyyar Jandarma Taburu
değil, adını Çanakkale Zaferi'ne altın harflerle yazdıran
kahramanlardır. Bu çalışmada onların eşsiz mücadelesine şahit
olacaksınız - Arka Kapak

-Bursa ve İstanbul Hatıratı, A. De Rochebrune,
Kitabevi, 2007, 174 sayfa Bu eser doğu ve batı kültürünü çok iyi
bilen Fransız yazar Madam Aziza de Rochebrune tarafından Le Calvaire de
I'Islam adıyla 1913 yılında Paris'te Fransızca Olarak neşredildi. Aynı eser
Türk Gazetecilik tarihinin emektarlarından gazeteci yazar Mahmud Sadık
tarafından Türkçe' ye tercüme edilerek 1916 (1332) yılında İstanbul'da
Dilber Keti-Mesaib-i İslam adıyla yeni harflere aktararak bir kez daha
yayınlıyoruz. Kethy Brown'nun kahramanı olduğu bu hatıratın birinci kısmı
Bursa'da ikinci kısmı ise İstanbul'da geçer. Bununla beraber Balkan
Savaşları'nda işgal edilen Edirne ikinci kısımda söz konusu edilen önemli
mekanlardan biri olarak karşımıza çıkar. Dolayısıyla Osmanlı Devleti'nin üç
başkentinin hatıratın geçtiği esas mekanlar olması dikkate değer bir
durumdur - Tanıtım Yazısından
-Suyun Bursa Serüveni, Hasan Ertürk , Uludağ Üniversitesi Yayınları, Bursa,
2006

-Bursa'da Yakın Zamanlar, Yılmaz Akkılıç, Bursa Ticaret
Borsası ile Bursa Gazeteciler Cemiyeti'nin ortak yayını, Bursa, 2006,
336 sayfa

-Bursa Erkek Lisesi, Mehmet
Selim Sivritepe, Gaye Kitabevi, 2006, 198 sayfa
Türkiye'nin en uzun ömürlü okullarından olan Bursa Erkek Lisesi 1885'te
kurulmuştur. 2006'da 121. kuruluş yıldönümünü kutlamaktadır. Okul, önce idadi ve sonra sultani ve lise sıfatıyla hizmet verilmiştir. En mükemmel şekline Cumhuriyet döneminde ulaşmıştır. Lise eğitim
tarihimizin canlı şahididir. Bu kadar uzun zaman
diliminde Bursalı ve Bursa dışından gelen pek çok talebenin yetişmesine, kültürlü bir insan olarak toplumda yer edinmesine katkıda bulunmuştur.Onları yükseköğrenime
hazırlayıp Türkiye'nin yetişmiş insan gücü ihtiyacını gidermeye çalışmış ve halen de çalışmaktadır.

-Osmanlı'yı Kuran Şehir, Mustafa Armağan, Timaş Yayınları,
2006, 280 sayfa

-Benim Bursalarım, Necmi Gürsakal ,
Alfa Aktüel Yayınevi, 2006, 125 sayfa
Biz bu şehri ne okuduk, ne yazdık; onu hiç ama hiç anlamadık. Bencil
beyinsizliklerimizin sığ sularında çaresiz kalacağımızı, aklımıza bile
getirmedik. Parçaladık, öğüttük, sırıtıp gülüp geçtik. Her bir parçanın
bizden neler götürdüğüne dönüp bir bakmadık. Zamanı ve mekânı bozuk para
gibi harcadık. Ne kadar kırık dökük olsalar da onlar yine de benim
Bursalarım. Bir kış akşamı eve dönerken, bahara doğru pazaryerinde,
belediye otobüslerinin yorgun kalabalığında ve bir okulun son ders
zilinde onlar hep Benim Bursalarım
(Tanıtım Yazısından)
-Tanpınar'ın Dünyasında Bursa, Osmangazi Belediyesi
Yayınları, 2005

-Anılarda Bursa, haz: Muvaffak İnan, Yenisoluk Gazetesi
Yayınları, Bursa, 2005
Bu
kitap hakkında bir değerlendirme yazısı

-Tanıkların Anlatılarıyla Bursa Tarihi (Sözlü Tarih Arşivi 1919-1938),
Doç. Dr. Saime Yüceer, Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü Kent
Tarihi Araştırmaları Merkezi, 2005
Bu kitap
hakkında bir değerlendirme yazısı
-Osmangazi ve Bursa Sempozyumu Bildiri Kitabı, Editör: Yrd. Doç. Cafer Çiftçi, Osmangazi Belediyesi
Yayınları, 2005

-Erguvan Muhabbeti, haz: Ramis Dara, Bursa Büyükşehir
Belediyesi Yerel Gündem 21 Yayınları, Bursa, 2005
-Bursa'da Vakıfların Sosyo- Ekonomik İşlevleri, Cafer Çiftçi,
Gaye Kitabevi, 2004, 328 sayfa
Yerel tarih araştırmaları doğrultusunda, belirli tarihsel zaman
dilimlerine bağlı olarak, Bursa'da kurulmuş vakıfların incelendiği bu
araştırma, kent tarihine vakıf kurumları vasıtasıyla sosyo-ekonomik
açıdan katkıda bulunmaya çalışmaktadır. Bursa şer'iye sicillerinde yer
alan, vakıf muhasebe kayıtlarının incelenmesi sonrasında oluşturulan bu
çalışma, ağırlıklı olarak avarız vakıfları ve para vakıfları üzerinde
yoğunlaşmaktadır.
Avarız vakıfları, avarız vergilerini ödeyen, mahalle, köy ve esnaf
teşekküllerinin mühimmat ihtiyaçlarını karşılayan, yerleşim birimlerinde
bulunan cami, mescit ve su yolları gibi yapıların bakım ve onarımını
gerçekleştiren ve vakıf binalarında çalışan görevlilerin ücret ve
maaşlarını ödeyen yardımlaşma kurumlarıdır.

-Seyyahların Gözüyle Bursa 1326-1923, Heath W.Lowry - Eren
Yayınları, 2004, 190 sayfa
ABD Princeton Üniversitesi, “Osmanlı ve Modern Türk
Etüdleri Profesörü olan Heath W.Lowry araştırmalarınının büyük
çoğunluğunu Osmanlı arşivlerinde nüfus, arazi ve vergi defterleri
üzerinde yoğunlaştırmaktadır. Orijinal adı “Ottoman Bursa in Travel
Accounts (Indiana University: Ottoman and Modern Turkish Studies
Publications) 2003 olan eseri Seyyahların Gözüyle Bursa adıyla dilimize
çevrilmiştir. Bu eser, Osmanlı Döneminde, Bursa’yı ziyaret eden
seyyahların, günümüze ulaşan yazarlarının ve seyahatnamelerinin ışığında
Bursa’nın sosyal ve ekonomik tarihini ortaya koymaktadır. Bursa ile
ilgili kitaplar arasında en kıymetli eserlerden biridir.
-Bursa Burcunda Edebiyat, 9. Bursa Edebiyat Günleri, Bursa Kültür Sanat ve Turizm Vakfı Yayınları,
Bursa, 2004, 368 sayfa

-Bursa'da Dünden Bugüne Tasavvuf Kültürü 3, Bursa Kültür Sanat ve Turizm Vakfı
Yayınları, 2004, 335 sayfa
-Eylül ve Bursa - Kent Sosyolojisi Denemeleri, Prof. Dr. İsmail Doğan, Gendaş Kültür
Sanat Yayıncılık, 2004, 359 sayfa
Eylül ve Bursa yazıları Bursa kent kültürünün gelenek
üzerinde gelişen zengin dağarcığını nostalji ve narsistik duyarlıklar
açısından kurcalayan yazılardır. Yazıları, bilimsel zeminin katı ve
sıkıcı havasından kurtararak tipik bir kent sosyoloji denemelerine
dönüştüren etkenler bu denemelere çocukluğu, gençliği ve Bursa sevgisini
katan duygusal motiflerdir. O nedenle Eylül ve Bursa, çocukluğu ve ilk
gençlik yılları Bursa’da geçen bir bilim adamının kaldığı yerlere doğru
yazı ve düşünce dünyasıyla günümüzden bir yolculuk denemesi olarak kabul
edilmelidir.”

-Öğretmen Mektupları, Bursa Kültür Sanat ve Turizm Vakfı Yayınları,
2004

-Bursa Sultanları, Türkan Ö. Genç,
Hakimiyet Gazetecilik Matbaacılık A.Ş., 2004, 232 sayfa

-Bursa'da İşgal Günlüğü, Derleyen: Canib Bey, Düşünce Kitabevi
Yayınları İstanbul, 2004, 274 sayfa
Kitaptan kısa bir bölüm
-Bursa Yazıları, Ali Aksoy, Bursa Kültür Sanat ve Turizm Vakfı
Yayınları, 2004, 240 sayfa

-Ahmet Hamdi Tanpınar Şiiri - Bursa Şiirleri, Osmangazi Belediyesi Yayınları, 2003

-Manolya Durağında Roman, 8. Bursa Edebiyat Günleri, Bursa Kültür Sanat ve Turizm Vakfı Yayınları, Bursa, 2003, 295
sayfa

-Şer'iye Sicillerine Göre XVI. Yüzyıl İkinci Yarısında Bursa Esnafı
ve Ekonomik Hayat, M. Asım Yediyıldız,
Arasta Yayınları, 2003, 209 sayfa
XVI. Yüzyıl ikinci yarısında Bursa esnafı ve Bursa'da
iktisadi hayatın ele alındığı bu eserde, dönemin sosyo-ekonomik yapısı,
esnaf-mekan ilişkisi, esnafın sosyo-ekonomik ilişkileri, esnafın
toplumdaki rolü ve devlete karşı yükümlülükleri, ağırlıklı olarak
Mahkeme Sicillerinden kalkılarak araştırılmaktadır. Yazar, XVI. Asır
ikinci yarısında Bursa esnafı ve iktisadi hayatının anlaşılabilmesi
için, dönemin sosyopolitik ve ekonomik durumunu de genel hatlarıyla ele
alırken, dünyada meydana gelen iktisadi, siyasi ve coğrafi alandaki
gelişmelerin Osmanlılara yansımalarını da göz önünde bulundurmaktadır.

-Evliyaları ve Abideleri ile Şehirler Sultanı Bursa, İlhan Yardımcı, Uludağ
Yayınları, 2003, 528 sayfa

-1. Bursa Halk Kültürü Sempozyumu Bildiri Kitabı, Uludağ
Üniversitesi Rektörlüğü Yayınları, 2002 , 2 cilt

-Bursa Folkloru, Hülya Taş,
Gaye Kitabevi, 2002, 256 sayfa
Osmanlı İmparatorluğu'na uzun yıllar başkentlik yapmış bulunan Bursa,
zengin kültür ve medeniyet merkezlerinden biridir. Bursa'nın sahip olduğu bu zenginliklerden en önemlisi de folklor unsurudur. Kitapta, yöre ile ilgili giyim-kuşamdan şenliklere, geleneksel oyunlardan el sanatlarına bu zenginlikler gözler önüne serilmektedir. Doğum, sünnet, askerlik ve ölümle ilgili gelenek ve görenekler incelenmekte, ayrıca Bursa'nın gelenek ve görenek yönünden bölgelerle karşılaştırılması yapılmaktadır.
-Kırk Bir Yılın Seyir Defteri - Bursa Festivali, Bursa Kültür Sanat ve Turizm Vakfı
Yayınları, 2002
İçindekiler:
Bursa’nın İlk Festivali,
Haluk AKSU Amatör Ruhla Profesyonel Sonuç, Mustafa TAYLA
Bir Festival Anısı, Cihan BORÇBAKAN
İlk Festivaller, Necati AKGÜN
Festivalin Ufak Tefek Taşları, Niyazi MENTEŞ
Unutulan Kış Festivalleri, Cihat DEMİRÖREN
Reform Yılları, Halit CURA
Folklorun Gücü, Zekrai GÜMÜŞDİŞ
Festivali Festival, Leyla İLOVA
Kimler Geldi Kimler Geçti, Ferruh Ulukardeşler
Komiteden Vakfa, Osman ODMAN
Festivalin Gerçek Sahibi, Mutlu URAZ
Fırtınalı Rönesans, Ömer ERSÖZ
Sanat ve Belediye, Teoman ÖZALP
Sanata
Askeri Doping, Ekrem BARIŞIK
Sanata Başkan Katkısı, Erdem SAKER
Vakıf
ve Tiyatro, Feyha ÇELENK
Uzun Soluklu Mesai, Ahmet Ö. ERDÖNMEZ
Sanatsal Yaklaşıma Kadın Kokusu, Melek APAYDIN
Uluslararası Altın Karagöz
Halk Dansları Yarışması
Uluslararası Bir Jüri Başkanı, Mustafa TURAN
Bir Halk Dansları Emekçisi, Şinasi PALA
-Çınarlı Kentin Dili, 7. Bursa Edebiyat Günleri, ursa Kültür Sanat ve Turizm Vakfı
Yayınları, 2002
-Bursa'nın Ufak Tefek Taşları, Ramis Dara, Uludağ Üniversitesi
Rektörlüğü Yayınları, 2001

-Osmanlı Döneminde Bursa,
Neslihan Türkün Dostoğlu,
Vehbi Koç Vakfı - Akmed Yayınları - Arkeoloji Dizisi, 2001,
2 cilt, 414 sayfa, İngilizce - Türkçe - Fransızca

-Saat Bursa Suları , 6. Bursa Edebiyat
Günleri, Bursa Kültür Sanat ve Turizm Vakfı
Yayınları, 2001, 299 sayfa

-Bursa'da Tarikatlar ve Tekkeler,
Mustafa Kara,
Sır yayıncılık, 2001, 508 sayfa
Tasavvuf kültürünün ve
tarikatların Anadolu'ya girişinde Bursa'nın önemli bir yeri var. Osmanlı
devletinin ilk büyük siyasi merkezi oluşu, bu şehrin böyle bir özellik
kazanmasında belirleyici bir role sahiptir.
Elinizdeki eser, Bursa'da Tarikatlar ve Tekkeler başlığını taşıyorsa da
belirtilen özelliklerden dolayı genel olarak Anadolu tasavvuf kültürü açısından da giriş
bilgilerini ihtiva etmektedir. Bu bakımdan hem Emir Sultan, Muhyiddin
Üftade, İsmail Hakkı Bursevi ve Niyazi Mısri gibi tanınmış
mutasavvıfları; hem de Anadolu'da kurulan ilk Nakşi tekkesinden,
Bektaşilik ve Mevleviliğe kadar geniş bir yelpazede dergahları, Bursa tarihinde ve dolayısıyla bu kitapta bulmak mümkündür.

-Bir Bursa Efsanesi, Lam'i Çelebi, Kitabevi
Yayınları, 2001, 412 sayfa
Tarih ufkunda daima parlayan yıldız kümelerinden olan Bursa ve onun
kucağında ebediyeti yaşayan sayısız müellif, nakkaş, mutasavvıf, şair,
şehzade, sultan; sadece Türk kültür tarihinin dikkatini çekmemiştir. Cennet gibi güzelliği ile her zaman ilgi odağı olan şehir Osmanlının kuruluş müjdecisi ve ilk
başkenti olması yanında; yakın tarihte de sanayi ve ticaretin mühim merkezlerinden birisi olmuştur. Çok değişik alanlarda elli civarında eser veren, XVI. yüzyılın büyük düşünür ve şairlerinden "Camı-i Rum" diye anılan Lami'ı Çelebi, devrin devlet adamlarının takdir ve sevgisini kazanmıştır. Şair adeta Bursa ile birlikte anıldığından; Kanuni Sultan Süleyman'ın bu şehri ziyareti söz konusu
olduğunda, Şehrengiz ve hemen akabinde de Münazara-i Baharu Şita adlı eserlerini yazar. Şairin ölümüne doğru yazdığı Münazara-i Bahar u Şita; alegorik mahiyette olup, sanatının zenginliklerini sergilediği, efsanevi unsurlar taşıyan önemli teliflerindendir.

- Milli Mücadelede Bursa,
Orhan Hülagü, Emre Yayınları, 2001, 400 sayfa
Büyük ve yıkıcı etkileri olan savaşlardan sonra, hiçbir devletin ayakta kalması mümkün değildir. Sultan 2. Abdülhamid'in tahttan indirilmesinden sonra, kurulan meşrutiyet yönetimi,pek çok hatalar yapmış, son dönemlerdeki yöneticilerin hatt-ı hareketleri yıkılışı hızlandırmıştır. Birinci Dünya Harbi neticesinde imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması devleti, İtilaf devletlerinin istilası altına sokmuş ve Türkler küçük
bir toprak parçasına sıkıştırılmıştır. Bu eserde, ana hatlarıyla, -daha
sonra imzalanacak Sevr
Antlaşması'nın provasından ibaret olan Mondros Ateşkeş Antlaşması ile, Bursa ve havalisinde bu antlaşmanın uygulanması ve duyulan tepkilerle kurulan direniş örgütleri ve yörede gelişen diğer bazı olaylar ele alınmaktadır
- Arka Kapak

-Düş Kazıları : Bursa Yazıları, Ramis Dara, Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü
Yayınları, 2001, 168 sayfa
Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümü emekli öğretim görevlisi Ramis Dara
Bursa için yazdığı deneme yazılarını bir araya topladı. ”Edebiyat düşsel bir
mekan yaratma çabasıysa, varolan mekanlara yazıyla dokunarak da
yapılabilmeli” diyen yazar denemelerini üç başlık altında toplamış. Birinci
bölümde Bursa efsanelerini, ikinci bölümde Cumalıkızık, Mudanya, Gemlik,
Orhaneli, Keles, Büyükorhan, Harmancık ilçeleri anlatan yazarın belgelerle
desteklenmiş dinamik bir anlatımı var. Kitabın son bölümünü Bursa
edebiyatına ayıran yazar iki Bursalı şair; Lâmiî Çelebi ile Metin Güven’i ve
koleksiyoncu Hüsnü Züber’i anlatıyor.

-Canımdaki Bursa, Enver Ayhan, Bursa Gazeteciler Cemiyeti
yayını, 2001, 135 sayfa

-İpek Şehrin Günlüğü, 5. Bursa Edebiyat Günleri, Bursa Kültür Sanat ve Turizm Vakfı
Yayınları, 2000
İçindekiler:
Bursa Benim Neyimdir, Ramis DARA
1. BÖLÜM:
Bursa – Edebiyat
Kentte Olmak ya da Yolculuklarda Bursa, Ali
ÖZÇELEBİ Kent
Sevgisi, Bursa ve Ben, Turhan GÜREL
Bursa’da Yaşamak, Odile ÖZÇELEBİ
Bursa’da Küçük Kıyamet, Mustafa ARMAĞAN
Bursa Defineleri, Hilmi HAŞAL
Bursa Çevresinde Uğur ve Uğursuzluk Üzerine Boş
İnanlar, İhsan ÜREN
İnebey Sokağı, Kerim EVREN
Rumeli İnsanlarına Bursa’dan Bakmak, Ali AKSOY
Bursalı Edebiyatçı Fakihe Odman’ın Hayatı ve
Eserleri Üzerine, Nevzat ÇALIKUŞU
Esrarengiz Elyazması ‘Sandık Hikayesi’ Serüveni,
Jean-Louis MATTEI
Bursa’da 1960’lı Yıllardaki Sanatsal ve Eğitsel
Etkinlikler, Mehmet AYDIN
Merhaba Bursa, Vicdan EFE
Bursa’da Yağmur Ağrısı, Aydoğan YAVAŞLI
İzmir Körfezinden Bursa’ya, Hasan EFE
Bursa’da Zaman/sızım, Serdar ÜNVER
Bursa’dan Bir Çizer: Ahmet AYKANAT. Melih ELAL
2. BÖLÜM:
Şehir – Sanat – Şiir – Edebiyat
Şiirler – Şairler – Şehirler, Ahmet ÖZER
Kırık Anılar Garında Bir Tren Sesi Duyabilmek,
Vedat YAZICI
Ufuk Yatay Kavramı Kaybolmadan, Neşe KAREL
Merhaba Dostum, Murat KURT
Depremi ve Aşkı Birlikte Yaşamak: ‘Ay Tutulması’
, Cihan OĞUZ
Şiirin Ağırlığı, İlyas TUNÇ
Delirium Tremens, Engin TURGUT
Yaşam ve Şiir, Nilay ÖZER
‘Hayatımın En Kötü Kitabını Nasıl Yazdım’ ,
Haydar ERGÜLEN
Necatigilli Anılar, Sabit Kemal BAYILDIRAN
‘Hatırada Kalan (Hece) Değişmez Zamanla, Hüseyin
Cahit KERSE
İkinci Yeni’nin Fotoğrafı, Yunus KORAY
Edip Cansever’in ‘Kaybola’ Şiirinde Kişilik,
Veysel ÇOLAK
Geçmiş Zaman Tesellileri, Murat BATMANKAYA
Kadın Şairlerde, Aşk ve Mekan Anlayışı, Derya
ÇOLPAN Kimbilir
Kaç Mecidiye, An’nanemin Çocukluğu, Hüseyin PEKER
Ahmet Uysal’ın Şiirinde Bursa, İbrahim OLUKLU
Hilmi Haşal’ın Şiirinde Anla(tı)msal Uyum
Sorunu, Mustafa DURAK
-Saklı Zamanlar, Ramis Dara,
Asa Kitabevi, 2000, 197 sayfa

-Seyahatnamelerde Bursa, Nurşen Günaydın Raif
Kaplanoğlu, Bursa Ticaret Borsası Yayınları,
2000, 241 sayfa

-Osmanlı'nın İlk Başkenti Bursa,
Engin Özendeş, Yapı Endüstri Merkezi Yayınları, 1999, 202 sayfa

-Uludağ'ın Etekleri Gümüşten, 4. Bursa Edebiyat Günleri, Bursa Kültür Sanat ve Turizm Vakfı Yayınları,1999
-Vefasız Olsa da Zaman (Gönül Kahvesi), Niyazi Menteş, Bursa
Ticaret Borsası yayını, 124 sayfa

-Bursa Şehrengizi, Mustafa Armağan,
İz Yayıncılık, 1998, 216 sayfa
İnsanlar şehre soru sorduğunda şehir olumlu ya da olumsuz cevaplar
gönderir de, şehirler insana soru sormaya kalktığında neler olur? Hele
bu soru hayatın, arzuların, hatıraların, rüyaların, hülyaların, mazi
hasretinin ocağında korlaşmış ateşten cümlelerle üflenmişse canevine
kişinin, ömür boyu şehrin önüne açıp açıp kapattığı bulmacaları
çözmekle uğraşmaya mahkumdur. Her adımda yeni sürprizlerin, yeni
duyguların, hassasiyetlerin, yeni (ve eski) hayatların, hatıra yüklü
bulutların, ilhamla karışık aydınlanışların nefesini hisseder ensesinde.
Bir "Bursa Vurgunu" olan Mustafa Armağan da bir şehrin anlam
katları arasında yolculuğa çıkanlardan. O yalnız Bursa'yı Evliya
Çelebi'den Tanpınar'a, Musa Baba'dan, Karaçelebizade Abdülaziz'e, Ahmed
Vefik Paşa'dan Hz. Süleyman'a, Dr. Osman Şevki'den rahip Menthon'a
kadar kendisinden önce Bursa bulmacasına adları karışmış olanlarla
yüzleşerek değil, bir şehir felsefesi oluşturmanın zorlu adımlarını
katederek de yeniden yorumlamaya girişiyor. Zengin birikimini,
inşa etmek ile düşünmek arasında dokuduğu renkli bir kanaviçe şeklinde
işliyor yazar. Bursa'da hepimizin içinde yaşayan anne-şehri bulmak
isteyenler için münbit bir kitap "Bursa Şehrengizi". -Arka Kapak
-Erguvan Bayramı, 3. Bursa Edebiyat Günleri, Bursa Kültür Sanat ve Turizm Vakfı
Yayınları, 1998

-Bursa Medreseleri, Mefail Hızlı, İz
Yayıncılık, 1998, 207 sayfa
Osmanlı Devleti'nin kuruluş ve yükseliş sürecini kapsayan klasik dönemi siyasi boyutuyla ele alan çok sayıda bilimsel araştırmaya rastlamak mümkün. Ancak, özellikle Osmanlı kurumlarını konu edinen çalışmalara aynı sıklıkla tesadüf etmek pek kabil değil. Devlet ya da milletleri sadece siyasi geçmişleriyle değerlendirmek bazı hataların, yanlış anlamaların ve eksik yorumlamaların yapılmasına yol
açabiliyor. Dolayısıyla, siyasi boyutu ihmal etmeyen sosyo-kültürel tarih çalışmaları bu noksanlıkların giderilmesine ciddi katkılar sağlayacaktır. Böyle çalışmalara Bursa'dan başlanması ise kuruluş ve yükseliş sürecinin doğru tasviri için kaçınılmaz görünüyor. Doç. Dr. Mefail Hızlı bu perspektifi esas alarak gerçekleştirdiği araştırmasında büyük ölçüde mahkeme sicillerine dayanmak suretiyle klasik dönemin Bursa medreselerini konu edinen ilk müstakil eseri ortaya koymuş bulunuyor
- Arka Kapak

-Bursa Şairleri Bursa Vefeyatnamelerindeki Şairlerin Biyografileri, Kadir Atlansoy,
Asa Kitabevi, 1998, 424 sayfa
XVI.
yüzyıl sonuna kadar Osmanlı Devleti'nin birinci; bu tarihten sonra da
İstanbul'un ardından ikinci sırada gelmek üzere en çok şair yetiştiren şehir
olması, edebiyat tarihi açısından Bursa'nın sahip olduğu önemli bir özellik
ve ayrıcalıktır. Bursa'da ilim, kültür ve sanat tarihi üstüne bilgi veren
önemli kaynaklardan biri de Bursa Vefeyatnameleridir. XVII. yüzyıldan
günümüze kadar zeyiller halinde ulaşan bu eserlerde, şehir monografisi
özelliklerinin yanı sıra şuara tezkireleri tarzında bilgilere de yer
verilmektedir. Kitapta, kültür tarihinde Bursa'nın yeri, klasik Türk
Edebiyatı kaynaklarındaki Bursa ile ilgili şairler, Bursa
Vefeyatnamelerindeki şairler ve biyografiler bölümleri yer almaktadır. Bursa
ile ilgili sayıları 300'ü bulan şairlerin isimleri ve büyük bölümünün
biyografileri bu çalışmada ilk bilgiler olarak ortaya
konulmaya çalışılmaktadır (Arka Kapak)
-Mizandaki Bursa,
haz. Özkan Eroğlu, F.
Özsan Matbaacılık Sanayi, Bursa, 1997
Sunuş: Bu kitapta Bursa’nın kültür sanat
hayatına bir ölçü getirmek, ölçüsüz hareketleri de deşifre etmek istedik.
Kitabın ismini de buradan hareketle belirledik. Mizan terazi, tartı anlamına
gelir. İpek kozalarının ağırlığını ölçen ipek mizanının Bursa tarihinde
önemli bir yeri var. Bu ismi seçmemizle terazideki, tartıdaki bursa anlamı
çıktı ve içeriğe uygun düştü. Kitaptaki Yazılar:
Geriye Kalan- Haluk Cengiz
Bursa Basınına Yine Hariçten Gazel - Ali Aksoy
Bursa'da Edebiyat ve Karda Yürüyen Kagalar - Metin Güven
Bursa'dan Şiire Şiirden Bursa'ya- Nahit Kayabaşı
Felsefedeki Çabalar, Yabancılaşma ve Beklentiler - Kamil Yılmaz
Bursa'da Tiyatrto - Filiz Ertürk
Bursa'da Müzik - İsmail Bozkaya
Kültür- Sanat Odaklaşması- Taner Alpdoğan
Bursa'da Tarihi Doku, Bugünü ve Geleceği - Bedri Yalman Fransız Gözüyle Bursa - Jean-Louis Mattei
Zamanımızdaki Plastik Sanatların Öyküsü - Özkan Eroğlu
Tarih Araştırmaları Üzerine - Raif Kaplanoğlu
Bursa ve Evleri - Mithat Kırayoğlu
Bursa'da Yerel Gündem 21 - Levent Gencelli

-Bursa'da Bir Başka Zaman, 2. Bursa Edebiyat Günleri, Bursa
Kültür Sanat ve Turizm Vakfı Yayınları, 1997

-Kurtuluş Savaşı'nda Bursa, Yılmaz Akkılıç, Bursa Kültür ve Turizm
Vakfı Yayınları, 1997

-Bursa İvaz Paşa Külliyesi, Salih Pay, Eğit-San
Yayınları , 1996, 272 sayfa

-Bursa'da Edebiyat, Edebiyatta Bursa, 1. Bursa Edebiyat
Günleri, Edebiyatçılar Derneği Yayınları, 1996, 159 sayfa

-Bir Masaldı Bursa, Engin Yenal,
Yapı Kredi Yayınları, 1996, 563 sayfa

-Sait Faik ve Biz, Bursa Erkek Lisesi Yayınları,
1990, 108 sayfa
-Bursa Evliyaları ve Tarihi Eserleri, Hasan Turyan,
Öner Yayınevi, 1982, 535 sayfa

-Bursa'da Eski Eserler Eski Şöhretler, Şeref Erler, Özkardeşler
Matbaası, Bursa, 1972
Öğretmen Şeref Erler’in 1965 yılında yazdığı
ve Bursa’nın tarihini, coğrafi durumunu ve turistik Bursa’yı anlattığı
80 sayfadan oluşan kitabın başlıkları şöyle:
1. Bursa’da hükümdarlık yapan Padişahlar
2. Cami ve türbeler
3. Alimler
4. Kumandanlar
5. Hanlar
6. Kaplıca ve hamamlar
7. Eski okullar ve Bursa çınarları
-Herşeyi ile Bursa, Rüknettin Akbulut, Sulhi Garan Matbaası,
1957, 240 sayfa

-Edebiyatımızda Bursa, Fazıl Yenisey, 1956 -
Bu
Kitabın Önsözü

-Bursa'da Ulucami, Kazım Baykal, İbrahim Horoz Basımevi, 1950,
159 sayfa
Yazar hakkında ayrıntılı bilgi
-Bursa, editörler: Vedat Nedim Tör, Şevket Rado, Yapı Kredi
Bankası Bursa şubesi açılışı münasebetiyle, 1948 (Sunuş
yazısı)

-3. Bursa Sergisi Kitapçığı, 1923

-Bursa Köy Güvendeleri - Gelenekselden Evrensele-
Bursa Senfonisi, Bursa Kültür Sanat ve Turizm Vakfı Yayınları

-Barış Senfonisi - Mavi Büyü - Bursa Senfonisi , Bursa Kültür Sanat ve Turizm Vakfı
Yayınları

-Osmangazi Belediyesi Bizim Mahalle Dizisi
Hisar Bölgesi
Çekirge Semti

|